၄

^၁ သား သ မီး တို့၊ ဖ ခင် ၏ ဆုံး မ ပဲ့ ပြင် ခြင်း ကို နား‌ ထောင် ကြ လော့။ အ သိ ဉာဏ် ကို ရ ရှိ ရန် အာ ရုံ စိုက် ကြ လော့။ ^၂ အ ကြောင်း မူ ကား ငါ သည် သင် တို့ အား ကောင်း မြတ် သော ပ ညာ ကို ပေး ၏။ ငါ ၏ သွန် သင် ချက် ကို မ စွန့် ပယ် ကြ နှင့်။

^၃ ငါ သည် ငါ့ ဖ ခင် အ တွက် သား တစ် ဦး ဖြစ် ပြီး ငါ့ မိ ခင် ရှေ့ ၌ နု နယ် သည့် တစ် ဦး တည်း‌ သော သား ဖြစ် စဉ် က၊ ^၄ ငါ ၏ ဖ ခင် သည် ငါ့ ကို သွန် သင် လျက် မြွက် ဆို သည် မှာ “ငါ့ စ ကား တို့ ကို သင် ၏ စိတ် နှ လုံး ထဲ ၌ စွဲ မှတ် ထား လော့။ ငါ ၏ ပ ညတ် ချက် တို့ ကို စောင့် ထိန်း ၍ အ သက် ရှင် လော့။ ^၅ ဉာဏ် ပ ညာ ကို ဆည်း ပူး လော့။ အ သိ ဉာဏ် ကို ဆည်း ပူး လော့။ ငါ ၏ နှုတ် ထွက် စ ကား တို့ ကို မ မေ့ လျော့ နှင့်။ ၎င်း တို့ မှ သွေ ဖည် မ သွား နှင့်။ ^၆ ဉာဏ် ပ ညာ ကို မ စွန့် ပယ် နှင့်။ ၎င်း သည် သင့် ကို စောင့် ထိန်း လိမ့် မည်။ ဉာဏ် ပ ညာ ကို ချစ် လော့။ ၎င်း သည် သင့် ကို ကာ ကွယ် စောင့် ရှောက် လိမ့် မည်။ ^၇ ဉာဏ် ပ ညာ သည် အ ထွတ် အ မြတ် ဖြစ် ၏။ ’ဉာဏ် ပ ညာ ၏ အ စ မူ လ ကား ဤ သို့ တည်း’ ဟူ ၍ လည်း ပြန် ဆို နိုင် ၏။ ဉာဏ် ပ ညာ ကို တည်း ပူး လော့။ သင် ပိုင် ဆိုင် သော အ ရာ ရှိ သ မျှ ဖြင့် အ သိ ဉာဏ် ကို ဆည်း ပူး လော့။ ^၈ ဉာဏ် ပ ညာ ကို မြတ် နိုး‌ လော့။ ၎င်း သည် သင့် ကို ချီး မြှောက် လိမ့် မည်။ ဉာဏ် ပ ညာ ကို ပွေ့ ဖက် လျှင် ၎င်း သည် သင့် ကို ဂုဏ် ပြု ချီး မွမ်း လိမ့် မည်။ ^၉ ၎င်း သည် တင့် တယ် သော ပန်း ဦး ရစ် ကို သင် ၏ ခေါင်း ပေါ် ၌ တင် ပေး ၍ ဂုဏ် ကျက် သ ရေ ရှိ သော သ ရ ဖူ ကို သင့် အား အပ် နှင်း လိမ့် မည်။”

^၁၀ ငါ့ သား၊ နား ထောင် လော့။ ငါ့ စ ကား ကို ခံ ယူ လော့။ သို့ ပြု လျှင် သင့် အ သက် တာ ၏ နှစ် ကာ လ တို့ သည် များ ပြား လိမ့် မည်။ ^၁၁ ငါ သည် သင့် အား ဉာဏ် ပ ညာ လမ်း ကို သွန် သင် ပြ သ ၍ ဖြောင့် မှန် သော လမ်း များ ထဲ ၌ သင့် ကို ဦး ဆောင် လမ်း ပြ ခဲ့ ပြီ။ ^၁၂ သင် လမ်း လျှောက် သော အ ခါ သင် ၏ ခြေ လှမ်း သည် တား ဆီး နှောင့် ယှက် ခြင်း ခံ ရ လိမ့် မည် မ ဟုတ်။ သင် ပြေး သော အ ခါ လည်း ခ လုတ် တိုက် လိမ့် မည် မ ဟုတ်။ ^၁၃ ဆုံး မ ပဲ့ ပြင် ခြင်း ကို ဆုပ် ကိုင် ထား လော့။ လွတ် မ သွား စေ နှင့်။ ၎င်း ကို ထိန်း သိမ်း စောင့် ရှောက် လော့။ အ ကြောင်း မူ ကား ၎င်း သည် သင် ၏ အ သက် ဖြစ် ၏။

^၁၄ ဆိုး ယုတ် သော သူ တို့ ၏ လမ်း ထဲ သို့ မ ဝင် နှင့်။ မ ကောင်း မှု ပြု သော သူ တို့ သွား ရာ လမ်း ကို လည်း မ လိုက် နှင့်။ ^၁၅ ထို လမ်း ကို ရှောင် လော့။ ဖြတ် မ သွား နှင့်။ ထို လမ်း မှ ဖယ် ခွာ ၍ ဆက် သွား လော့။ ^၁၆ အ ကြောင်း မူ ကား သူ တို့ သည် ဆိုး ညစ် သော အ မှု ကို မ ပြု ရ လျှင် အိပ် မ ပျော် နိုင် ကြ။ တစ် စုံ တစ် ဦး ကို ခ လုတ် တိုက်‌ အောင် မ ပြု ရ လျှင် မ အိပ် စက် နိုင် ကြ။ ^၁၇ အ ကယ် စင် စစ် သူ တို့ သည် ဆိုး ယုတ် ခြင်း မုန့် ကို စား ၍ ရက် စက် ကြမ်း ကြုတ် ခြင်း စ ပျစ် ဝိုင် ကို သောက် ကြ ၏။

^၁၈ သို့ သော် ဖြောင့် မတ် သော သူ တို့ ၏ လမ်း သည် မိုး စင် စင် လင်း သည့် တိုင် အောင် ပို ၍ ပို ၍ ထွန်း လင်း လာ သည့် အ ရုဏ် ဦး ၏ အ လင်း ရောင် ကဲ့ သို့ ဖြစ် ၏။ ^၁၉ ဆိုး ယုတ် သော သူ တို့ ၏ လမ်း သည် မှောင် မိုက် ကဲ့ သို့ ဖြစ် ၍ သူ တို့ သည် မည် သည့် အ ရာ နှင့် ခ လုတ် တိုက် မိ သည် ကို မ သိ ကြ။

^၂၀ ငါ့ သား၊ ငါ ပြော ဆို သော အ ရာ တို့ ကို အာ ရုံ စိုက် နား ထောင် လော့။ ငါ့ စ ကား တို့ ကို နား စွင့် လော့။ ^၂၁ ထို စ ကား တို့ ကို သင် ၏ မျက် မှောက် မှ မ ကွာ စေ နှင့်။ သင် ၏ စိတ် နှ လုံး အ တွင်း ၌ ထိန်း သိမ်း ထား လော့။ ^၂၂ အ ကြောင်း မူ ကား ထို စ ကား တို့ သည် ၎င်း တို့ ကို တွေ့ ရှိ သော သူ တို့ အ တွက် အ သက် ဖြစ် ပြီး သူ တို့ ၏ ကိုယ် ခန္ဓာ တစ် ခု လုံး ကို ကျန်း မာ စေ တတ် ၏။

^၂၃ သင် ၏ စိတ် နှ လုံး ကို သ တိ ဝီ ရိ ယ ရှိ သ မျှ နှင့် ထိန်း သိမ်း စောင့် ရှောက်‌ လော့။ အ ကြောင်း မူ ကား ၎င်း သည် အ သက် ၏ အ ရင်း အ မြစ် ဖြစ် ၏။ ^၂၄ ကောက် ကျစ် သော နှုတ် ကို သင့် ထံ မှ ဖယ် ရှား လော့။ စဉ်း လဲ သော နှုတ် ခမ်း ကို လည်း သင် နှင့် ဝေး ကွာ စေ လော့။

^၂၅ သင် ၏ မျက် စိ သည် ရှေ့ သို့ စေ့ စေ့ ကြည့် ပါ စေ။ သင် ၏ မျက် လွှာ သည် လည်း သင့် ရှေ့ တည့် တည့် အာ ရုံ ပြု ပါ စေ။ ^၂၆ သင် လျှောက် ရာ လမ်း တိုက် ရိုက် ပြန် ဆို လျှင် ‘သင့် ခြေ ၏ လမ်း’။ ကို ချင့် ချိန် သုံး သပ် လော့။ သို့ ပြု လျှင် သင် ၏ လမ်း ခ ရီး ရှိ သ မျှ တို့ သည် တည် မြဲ လိမ့် မည်။ ^၂၇ လက် ယာ ဘက်၊ လက် ဝဲ ဘက် သို့ မ လှည့် နှင့်။ သင် ၏ ခြေ ကို မ ကောင်း မှု မှ ဖယ် ခွာ စေ လော့။

4

¹ Listen, sons, to a father’s instruction. Pay attention and know understanding; ² for I give you sound learning. Don’t forsake my law.

³ For I was a son to my father, tender and an only child in the sight of my mother. ⁴ He taught me, and said to me: “Let your heart retain my words. Keep my commandments, and live. ⁵ Get wisdom. Get understanding. Don’t forget, and don’t deviate from the words of my mouth. ⁶ Don’t forsake her, and she will preserve you. Love her, and she will keep you. ⁷ Wisdom is supreme. Get wisdom. Yes, though it costs all your possessions, get understanding. ⁸ Esteem her, and she will exalt you. She will bring you to honor when you embrace her. ⁹ She will give to your head a garland of grace. She will deliver a crown of splendor to you.”

¹⁰ Listen, my son, and receive my sayings. The years of your life will be many. ¹¹ I have taught you in the way of wisdom. I have led you in straight paths. ¹² When you go, your steps will not be hampered. When you run, you will not stumble. ¹³ Take firm hold of instruction. Don’t let her go. Keep her, for she is your life.

¹⁴ Don’t enter into the path of the wicked. Don’t walk in the way of evil men. ¹⁵ Avoid it, and don’t pass by it. Turn from it, and pass on. ¹⁶ For they don’t sleep unless they do evil. Their sleep is taken away, unless they make someone fall. ¹⁷ For they eat the bread of wickedness and drink the wine of violence.

¹⁸ But the path of the righteous is like the dawning light that shines more and more until the perfect day. ¹⁹ The way of the wicked is like darkness. They don’t know what they stumble over.

²⁰ My son, attend to my words. Turn your ear to my sayings. ²¹ Let them not depart from your eyes. Keep them in the center of your heart. ²² For they are life to those who find them, and health to their whole body.

²³ Keep your heart with all diligence, for out of it is the wellspring of life. ²⁴ Put away from yourself a perverse mouth. Put corrupt lips far from you.

²⁵ Let your eyes look straight ahead. Fix your gaze directly before you. ²⁶ Make the path of your feet level. Let all of your ways be established. ²⁷ Don’t turn to the right hand nor to the left. Remove your foot from evil.

၄

^၁ သား သ မီး တို့၊ ဖ ခင် ၏ ဆုံး မ ပဲ့ ပြင် ခြင်း ကို နား‌ ထောင် ကြ လော့။ အ သိ ဉာဏ် ကို ရ ရှိ ရန် အာ ရုံ စိုက် ကြ လော့။ ^၂ အ ကြောင်း မူ ကား ငါ သည် သင် တို့ အား ကောင်း မြတ် သော ပ ညာ ကို ပေး ၏။ ငါ ၏ သွန် သင် ချက် ကို မ စွန့် ပယ် ကြ နှင့်။

^၃ ငါ သည် ငါ့ ဖ ခင် အ တွက် သား တစ် ဦး ဖြစ် ပြီး ငါ့ မိ ခင် ရှေ့ ၌ နု နယ် သည့် တစ် ဦး တည်း‌ သော သား ဖြစ် စဉ် က၊ ^၄ ငါ ၏ ဖ ခင် သည် ငါ့ ကို သွန် သင် လျက် မြွက် ဆို သည် မှာ “ငါ့ စ ကား တို့ ကို သင် ၏ စိတ် နှ လုံး ထဲ ၌ စွဲ မှတ် ထား လော့။ ငါ ၏ ပ ညတ် ချက် တို့ ကို စောင့် ထိန်း ၍ အ သက် ရှင် လော့။ ^၅ ဉာဏ် ပ ညာ ကို ဆည်း ပူး လော့။ အ သိ ဉာဏ် ကို ဆည်း ပူး လော့။ ငါ ၏ နှုတ် ထွက် စ ကား တို့ ကို မ မေ့ လျော့ နှင့်။ ၎င်း တို့ မှ သွေ ဖည် မ သွား နှင့်။ ^၆ ဉာဏ် ပ ညာ ကို မ စွန့် ပယ် နှင့်။ ၎င်း သည် သင့် ကို စောင့် ထိန်း လိမ့် မည်။ ဉာဏ် ပ ညာ ကို ချစ် လော့။ ၎င်း သည် သင့် ကို ကာ ကွယ် စောင့် ရှောက် လိမ့် မည်။ ^၇ ဉာဏ် ပ ညာ သည် အ ထွတ် အ မြတ် ဖြစ် ၏။ ’ဉာဏ် ပ ညာ ၏ အ စ မူ လ ကား ဤ သို့ တည်း’ ဟူ ၍ လည်း ပြန် ဆို နိုင် ၏။ ဉာဏ် ပ ညာ ကို တည်း ပူး လော့။ သင် ပိုင် ဆိုင် သော အ ရာ ရှိ သ မျှ ဖြင့် အ သိ ဉာဏ် ကို ဆည်း ပူး လော့။ ^၈ ဉာဏ် ပ ညာ ကို မြတ် နိုး‌ လော့။ ၎င်း သည် သင့် ကို ချီး မြှောက် လိမ့် မည်။ ဉာဏ် ပ ညာ ကို ပွေ့ ဖက် လျှင် ၎င်း သည် သင့် ကို ဂုဏ် ပြု ချီး မွမ်း လိမ့် မည်။ ^၉ ၎င်း သည် တင့် တယ် သော ပန်း ဦး ရစ် ကို သင် ၏ ခေါင်း ပေါ် ၌ တင် ပေး ၍ ဂုဏ် ကျက် သ ရေ ရှိ သော သ ရ ဖူ ကို သင့် အား အပ် နှင်း လိမ့် မည်။”

^၁၀ ငါ့ သား၊ နား ထောင် လော့။ ငါ့ စ ကား ကို ခံ ယူ လော့။ သို့ ပြု လျှင် သင့် အ သက် တာ ၏ နှစ် ကာ လ တို့ သည် များ ပြား လိမ့် မည်။ ^၁၁ ငါ သည် သင့် အား ဉာဏ် ပ ညာ လမ်း ကို သွန် သင် ပြ သ ၍ ဖြောင့် မှန် သော လမ်း များ ထဲ ၌ သင့် ကို ဦး ဆောင် လမ်း ပြ ခဲ့ ပြီ။ ^၁၂ သင် လမ်း လျှောက် သော အ ခါ သင် ၏ ခြေ လှမ်း သည် တား ဆီး နှောင့် ယှက် ခြင်း ခံ ရ လိမ့် မည် မ ဟုတ်။ သင် ပြေး သော အ ခါ လည်း ခ လုတ် တိုက် လိမ့် မည် မ ဟုတ်။ ^၁၃ ဆုံး မ ပဲ့ ပြင် ခြင်း ကို ဆုပ် ကိုင် ထား လော့။ လွတ် မ သွား စေ နှင့်။ ၎င်း ကို ထိန်း သိမ်း စောင့် ရှောက် လော့။ အ ကြောင်း မူ ကား ၎င်း သည် သင် ၏ အ သက် ဖြစ် ၏။

^၁၄ ဆိုး ယုတ် သော သူ တို့ ၏ လမ်း ထဲ သို့ မ ဝင် နှင့်။ မ ကောင်း မှု ပြု သော သူ တို့ သွား ရာ လမ်း ကို လည်း မ လိုက် နှင့်။ ^၁၅ ထို လမ်း ကို ရှောင် လော့။ ဖြတ် မ သွား နှင့်။ ထို လမ်း မှ ဖယ် ခွာ ၍ ဆက် သွား လော့။ ^၁၆ အ ကြောင်း မူ ကား သူ တို့ သည် ဆိုး ညစ် သော အ မှု ကို မ ပြု ရ လျှင် အိပ် မ ပျော် နိုင် ကြ။ တစ် စုံ တစ် ဦး ကို ခ လုတ် တိုက်‌ အောင် မ ပြု ရ လျှင် မ အိပ် စက် နိုင် ကြ။ ^၁၇ အ ကယ် စင် စစ် သူ တို့ သည် ဆိုး ယုတ် ခြင်း မုန့် ကို စား ၍ ရက် စက် ကြမ်း ကြုတ် ခြင်း စ ပျစ် ဝိုင် ကို သောက် ကြ ၏။

^၁၈ သို့ သော် ဖြောင့် မတ် သော သူ တို့ ၏ လမ်း သည် မိုး စင် စင် လင်း သည့် တိုင် အောင် ပို ၍ ပို ၍ ထွန်း လင်း လာ သည့် အ ရုဏ် ဦး ၏ အ လင်း ရောင် ကဲ့ သို့ ဖြစ် ၏။ ^၁၉ ဆိုး ယုတ် သော သူ တို့ ၏ လမ်း သည် မှောင် မိုက် ကဲ့ သို့ ဖြစ် ၍ သူ တို့ သည် မည် သည့် အ ရာ နှင့် ခ လုတ် တိုက် မိ သည် ကို မ သိ ကြ။

^၂၀ ငါ့ သား၊ ငါ ပြော ဆို သော အ ရာ တို့ ကို အာ ရုံ စိုက် နား ထောင် လော့။ ငါ့ စ ကား တို့ ကို နား စွင့် လော့။ ^၂၁ ထို စ ကား တို့ ကို သင် ၏ မျက် မှောက် မှ မ ကွာ စေ နှင့်။ သင် ၏ စိတ် နှ လုံး အ တွင်း ၌ ထိန်း သိမ်း ထား လော့။ ^၂၂ အ ကြောင်း မူ ကား ထို စ ကား တို့ သည် ၎င်း တို့ ကို တွေ့ ရှိ သော သူ တို့ အ တွက် အ သက် ဖြစ် ပြီး သူ တို့ ၏ ကိုယ် ခန္ဓာ တစ် ခု လုံး ကို ကျန်း မာ စေ တတ် ၏။

^၂၃ သင် ၏ စိတ် နှ လုံး ကို သ တိ ဝီ ရိ ယ ရှိ သ မျှ နှင့် ထိန်း သိမ်း စောင့် ရှောက်‌ လော့။ အ ကြောင်း မူ ကား ၎င်း သည် အ သက် ၏ အ ရင်း အ မြစ် ဖြစ် ၏။ ^၂၄ ကောက် ကျစ် သော နှုတ် ကို သင့် ထံ မှ ဖယ် ရှား လော့။ စဉ်း လဲ သော နှုတ် ခမ်း ကို လည်း သင် နှင့် ဝေး ကွာ စေ လော့။

^၂၅ သင် ၏ မျက် စိ သည် ရှေ့ သို့ စေ့ စေ့ ကြည့် ပါ စေ။ သင် ၏ မျက် လွှာ သည် လည်း သင့် ရှေ့ တည့် တည့် အာ ရုံ ပြု ပါ စေ။ ^၂၆ သင် လျှောက် ရာ လမ်း တိုက် ရိုက် ပြန် ဆို လျှင် ‘သင့် ခြေ ၏ လမ်း’။ ကို ချင့် ချိန် သုံး သပ် လော့။ သို့ ပြု လျှင် သင် ၏ လမ်း ခ ရီး ရှိ သ မျှ တို့ သည် တည် မြဲ လိမ့် မည်။ ^၂၇ လက် ယာ ဘက်၊ လက် ဝဲ ဘက် သို့ မ လှည့် နှင့်။ သင် ၏ ခြေ ကို မ ကောင်း မှု မှ ဖယ် ခွာ စေ လော့။

4

¹ Listen, sons, to a father’s instruction. Pay attention and know understanding; ² for I give you sound learning. Don’t forsake my law.

³ For I was a son to my father, tender and an only child in the sight of my mother. ⁴ He taught me, and said to me: “Let your heart retain my words. Keep my commandments, and live. ⁵ Get wisdom. Get understanding. Don’t forget, and don’t deviate from the words of my mouth. ⁶ Don’t forsake her, and she will preserve you. Love her, and she will keep you. ⁷ Wisdom is supreme. Get wisdom. Yes, though it costs all your possessions, get understanding. ⁸ Esteem her, and she will exalt you. She will bring you to honor when you embrace her. ⁹ She will give to your head a garland of grace. She will deliver a crown of splendor to you.”

¹⁰ Listen, my son, and receive my sayings. The years of your life will be many. ¹¹ I have taught you in the way of wisdom. I have led you in straight paths. ¹² When you go, your steps will not be hampered. When you run, you will not stumble. ¹³ Take firm hold of instruction. Don’t let her go. Keep her, for she is your life.

¹⁴ Don’t enter into the path of the wicked. Don’t walk in the way of evil men. ¹⁵ Avoid it, and don’t pass by it. Turn from it, and pass on. ¹⁶ For they don’t sleep unless they do evil. Their sleep is taken away, unless they make someone fall. ¹⁷ For they eat the bread of wickedness and drink the wine of violence.

¹⁸ But the path of the righteous is like the dawning light that shines more and more until the perfect day. ¹⁹ The way of the wicked is like darkness. They don’t know what they stumble over.

²⁰ My son, attend to my words. Turn your ear to my sayings. ²¹ Let them not depart from your eyes. Keep them in the center of your heart. ²² For they are life to those who find them, and health to their whole body.

²³ Keep your heart with all diligence, for out of it is the wellspring of life. ²⁴ Put away from yourself a perverse mouth. Put corrupt lips far from you.

²⁵ Let your eyes look straight ahead. Fix your gaze directly before you. ²⁶ Make the path of your feet level. Let all of your ways be established. ²⁷ Don’t turn to the right hand nor to the left. Remove your foot from evil.