၃၁

^၁ လေ မွေ လ မင်း ကြီး ၏ စ ကား များ။ သူ ၏ မယ် တော် က သူ့ ကို သွန် သင် သော ဩ ဝါ ဒ စ ကား မှာ၊ ^၂ ငါ့ သား၊ ငါ မည် သို့ ပြော ရ မည် နည်း။ ငါ့ ဝမ်း မှ ဖွား သော သား၊ ငါ မည် သို့ ပြော ရ မည် နည်း။ ငါ ၏ က တိ သစ္စာ နှင့် ဆိုင် သော သား၊ ငါ မည် သို့ ပြော ရ မည် နည်း။

^၃ သင် ၏ ခွန် အား ကို မိန်း မ တို့ အား လည်း ကောင်း၊ သင် ၏ အား မာန် တို့ ကို ရှင် ဘု ရင် တို့ ကို ဖျက် ဆီး တတ် သော သူ တို့ အား လည်း ကောင်း မ ပေး နှင့်။ ^၄ အို လေ မွေ လ၊ စ ပျစ် ဝိုင် သောက် ခြင်း သည် ရှင် ဘု ရင် တို့ နှင့် မ သင့်‌ လျော် ပေ။ ရှင် ဘု ရင် တို့ နှင့် မ သင့် လျော် ပေ။ သေ ရည် သေ ရက် ကို တောင့် တ ခြင်း သည် လည်း အုပ် ချုပ် သူ တို့ အ တွက် မ သင့် လျော် ပေ။ ^၅ သူ တို့ သည် သောက် သော အ ခါ ပြဋ္ဌာန်း ထား သော အ ရာ ကို မေ့ လျော့ ၍ ဖိ စီး နှိပ် စက် မှု ခံ ရ သော သူ အ ပေါင်း တို့ ၏ အ မှု အ ခင်း ကို လွဲ မှား စွာ စီ ရင် မည် ကို စိုး ရိမ် ရ ၏။ ^၆ ဆုံး ပါး တော့ မည့် သူ အား သေ ရည် သေ ရက် ကို လည်း ကောင်း၊ စိတ် ဒုက္ခ ရောက် နေ သော သူ အား စ ပျစ် ဝိုင် ကို လည်း ကောင်း ပေး လော့။ ^၇ သူ တို့ သည် သောက် သော အ ခါ မိ မိ တို့ ၏ ဆင်း ရဲ ခြင်း ကို မေ့ လျော့ သွား လိမ့် မည်။ မိ မိ တို့ ၏ အ ခက် အ ခဲ ပြဿ နာ ကို လည်း သ တိ ရ တော့ မည် မ ဟုတ်။ ^၈ သင် သည် ပြော ဆို နိုင် စွမ်း မ ရှိ သူ အ တွက် လည်း ကောင်း၊ မှီ ခို ရာ မဲ့ သော သူ အား လုံး ၏ အ မှု အ ခင်း အ တွက် လည်း ကောင်း သင် ၏ နှုတ် ကို ဖွင့် လော့။ ^၉ သင် ၏ နှုတ် ကို ဖွင့် လျက် ဖြောင့် မတ် စွာ တ ရား စီ ရင် လော့။ အ ဖိ နှိပ် ခံ ရ သော သူ နှင့် နွမ်း ပါး သော သူ ၏ အ ခွင့် အ ရေး ကို ကာ ကွယ် စောင့် ရှောက် ပေး လော့။

^၁၀ စွမ်း ရည် နှင့် ပြည့် စုံ သော မ ယား ကို မည် သူ တွေ့ နိုင် သ နည်း။ ထို သို့ သော မ ယား သည် ပတ္တ မြား ထက် များ စွာ အ ဖိုး ထိုက် ၏။ ^၁၁ သူ့ ခင် ပွန်း သည် စိတ် နှ လုံး ထဲ ၌ သူ့ ကို ယုံ ကြည် စိတ် ချ သ ဖြင့် စည်း စိမ် ဥစ္စာ ချို့ တဲ့ သည် ဟူ ၍ မ ရှိ။ ^၁၂ ထို မ ယား သည် မိ မိ အ သက် ရှင် သ မျှ ကာ လ ပတ် လုံး ခင် ပွန်း သည် အား ဆိုး ကျိုး မ ပြု၊ ကောင်း ကျိုး ကို သာ ပြု တတ် ၏။ ^၁၃ သူ သည် သိုး မွေး နှင့် ဗီ သွာ လျှော် ကို ရှာ ပြီး လျှင် မိ မိ ၏ လက် ဖြင့် စိတ် ပါ လက် ပါ လုပ် ဆောင် တတ် ၏။ ^၁၄ ကုန် သွယ် သင်္ဘော များ ကဲ့ သို့ မိ မိ ၏ အ စား အ စာ ကို ဝေး လံ သော အ ရပ် မှ သယ် ဆောင် လာ တတ် ၏။ ^၁၅ မိုး မ လင်း မီ ထ ပြီး မိ မိ အိမ် သူ အိမ် သား များ အ တွက် စား စ ရာ ကို ပြင် ဆင် ၍ အ စေ ခံ မိန်း က လေး များ ကို အ လုပ် ခွဲ ဝေ သတ် မှတ် ပေး တတ် ၏။ ^၁၆ လယ် ယာ ကို ကြည့် ရှု သုံး သပ် ပြီး မှ ၎င်း ကို ဝယ် ယူ ၍ မိ မိ လက် နှင့် လုပ် ကိုင် ရ ရှိ သော အ ကျိုး အ မြတ် ဖြင့် စ ပျစ် ခြံ ကို စိုက် ပျိုး တတ် ၏။ ^၁၇ မိ မိ ခါး ကို အ စွမ်း သတ္တိ နှင့် စည်း ၍ မိ မိ လက် မောင်း တို့ ကို သန် မာ စေ တတ် ၏။ ^၁၈ မိ မိ ၏ ကုန် ပစ္စည်း သည် အ ကျိုး အ မြတ် ရှိ ကြောင်း ကို သိ မြင် တတ် ၏။ သူ ၏ မီး ခွက် သည် ည အ ချိန် ၌ မ ငြိမ်း တတ် ။ ^၁၉ သူ သည် မိ မိ ၏ လက် တွင် ဗိုင်း လိပ် တံ ကို ကိုင် ထား လျက် မိ မိ ၏ လက် ထဲ ၌ ရစ် လုံး ကို ဆုပ် ကိုင် ထား တတ် ၏။ ^၂၀ အ ဖိ နှိပ် ခံ ရ သော သူ တို့ အ တွက် မိ မိ လက် ကို ဖြန့် ပေး ၍ နွမ်း ပါး သော သူ တို့ အ တွက် မိ မိ လက် တို့ ကို ကမ်း ပေး တတ် ၏။ ^၂၁ သူ ၏ အိမ် သူ အိမ် သား အား လုံး သည် ကတ္တီ ပါ နီ ကို ဝတ် ဆင် ထား သည် ဖြစ် ၍ နှင်း ပွင့် ကျ သော် လည်း သူ သည် မိ မိ အိမ် သူ အိမ် သား များ အ တွက် မ စိုး ရိမ် ရ ပေ။ ^၂၂ သူ သည် မိ မိ အ တွက် အိပ် ရာ ခင်း များ ကို ပြု လုပ် ၍ သူ ၏ အ ဝတ် တန် ဆာ သည် ဗီ သွာ ချည် ထည် နှင့် ခ ရမ်း ရောင် အ ထည် ဖြစ် ၏။ ^၂၃ သူ ၏ ခင် ပွန်း သည် အ ရပ် လူ ကြီး တို့ နှင့် အ တူ မြို့ တံ ခါး ၌ ထိုင် လေ့ ရှိ ၍ လူ သိ များ သော သူ ဖြစ် ၏။ ^၂၄ သူ သည် ပိတ် ချော ဝတ် ရုံ များ ကို ပြု လုပ် ရောင်း ချ ကာ ခါး ဝတ် တန် ဆာ များ ကို လည်း ကုန် သည် များ ထံ သွင်း တတ် ၏။ ^၂၅ အ စွမ်း သတ္တိ နှင့် ခန့် ညား ထည် ဝါ မှု သည် သူ ၏ အ ဝတ် တန် ဆာ ဖြစ် ၍ သူ သည် လာ မည့် နေ့ ရက် များ အ တွက် ရယ် မော နိုင် ၏။ ^၂၆ သူ သည် ဉာဏ် ပ ညာ ဖြင့် မိ မိ နှုတ် ကို ဖွင့် တတ် ၏။ သူ ၏ လျှာ ပေါ် ၌ မေတ္တာ က ရု ဏာ နှင့် ပြည့် စုံ သော သွန် သင် ချက် ရှိ ၏။ ^၂၇ မိ မိ အိမ် သူ အိမ် သား တို့ ၏ အ ရေး ကိစ္စ များ ကို သေ ချာ စွာ ကြည့် ရှု တတ် ၏။ ပျင်း ရိ ခြင်း အ စာ ကို မ စား တတ်။ ^၂၈ သူ ၏ သား သ မီး တို့ သည် ထ ၍ သူ့ ကို မင်္ဂ လာ ရှိ သူ ဟု ခေါ် တတ် ကြ ၏။ သူ ၏ ခင် ပွန်း သည် လည်း၊ ^၂၉ “စွမ်း ရည် ရှိ ရှိ လုပ် ဆောင် တတ် သော အ မျိုး သ မီး များ စွာ ရှိ သော် လည်း သင် သည် ထို သူ အား လုံး ထက် သာ လွန် ၏” ဟု သူ့ ကို ချီး မွမ်း တတ် ၏။ ^၃၀ တင့် တယ် ခြင်း သည် လှည့် ဖြား တတ် ၏။ လှ ပ ခြင်း သည် လည်း အ ချည်း နှီး ဖြစ် ၏။ သို့ သော် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ကို ကြောက် ရွံ့ သော မိန်း မ သည် ချီး မွမ်း ခြင်း ခံ ရ လိမ့် မည်။ ^၃၁ ထို သို့ သော မိန်း မ အား သူ့ လက် ဖြင့် လုပ် ကိုင် ရ ရှိ သော အ ကျိုး အ မြတ် ကို ပေး လော့။ သူ ပြု သော အ မှု အ တွက် မြို့ တံ ခါး တို့ ၌ သူ့ ကို ချီး မွမ်း ကြ ပါ စေ။

31

¹ The words of King Lemuel—the revelation which his mother taught him: ² “Oh, my son! Oh, son of my womb! Oh, son of my vows!

³ Don’t give your strength to women, nor your ways to that which destroys kings. ⁴ It is not for kings, Lemuel, it is not for kings to drink wine, nor for princes to say, ‘Where is strong drink?’ ⁵ lest they drink, and forget the law, and pervert the justice due to anyone who is afflicted. ⁶ Give strong drink to him who is ready to perish, and wine to the bitter in soul. ⁷ Let him drink, and forget his poverty, and remember his misery no more. ⁸ Open your mouth for the mute, in the cause of all who are left desolate. ⁹ Open your mouth, judge righteously, and serve justice to the poor and needy.”

¹⁰ Proverbs 31:10-31 form an acrostic, with each verse starting with each letter of the Hebrew alphabet, in order. Who can find a worthy woman? For her value is far above rubies. ¹¹ The heart of her husband trusts in her. He shall have no lack of gain. ¹² She does him good, and not harm, all the days of her life. ¹³ She seeks wool and flax, and works eagerly with her hands. ¹⁴ She is like the merchant ships. She brings her bread from afar. ¹⁵ She rises also while it is yet night, gives food to her household, and portions for her servant girls. ¹⁶ She considers a field, and buys it. With the fruit of her hands, she plants a vineyard. ¹⁷ She arms her waist with strength, and makes her arms strong. ¹⁸ She perceives that her merchandise is profitable. Her lamp doesn’t go out by night. ¹⁹ She lays her hands to the distaff, and her hands hold the spindle. ²⁰ She opens her arms to the poor; yes, she extends her hands to the needy. ²¹ She is not afraid of the snow for her household, for all her household are clothed with scarlet. ²² She makes for herself carpets of tapestry. Her clothing is fine linen and purple. ²³ Her husband is respected in the gates, when he sits among the elders of the land. ²⁴ She makes linen garments and sells them, and delivers sashes to the merchant. ²⁵ Strength and dignity are her clothing. She laughs at the time to come. ²⁶ She opens her mouth with wisdom. Kind instruction is on her tongue. ²⁷ She looks well to the ways of her household, and doesn’t eat the bread of idleness. ²⁸ Her children rise up and call her blessed. Her husband also praises her: ²⁹ “Many women do noble things, but you excel them all.” ³⁰ Charm is deceitful, and beauty is vain; but a woman who fears Yahweh, she shall be praised. ³¹ Give her of the fruit of her hands! Let her works praise her in the gates!

၃၁

^၁ လေ မွေ လ မင်း ကြီး ၏ စ ကား များ။ သူ ၏ မယ် တော် က သူ့ ကို သွန် သင် သော ဩ ဝါ ဒ စ ကား မှာ၊ ^၂ ငါ့ သား၊ ငါ မည် သို့ ပြော ရ မည် နည်း။ ငါ့ ဝမ်း မှ ဖွား သော သား၊ ငါ မည် သို့ ပြော ရ မည် နည်း။ ငါ ၏ က တိ သစ္စာ နှင့် ဆိုင် သော သား၊ ငါ မည် သို့ ပြော ရ မည် နည်း။

^၃ သင် ၏ ခွန် အား ကို မိန်း မ တို့ အား လည်း ကောင်း၊ သင် ၏ အား မာန် တို့ ကို ရှင် ဘု ရင် တို့ ကို ဖျက် ဆီး တတ် သော သူ တို့ အား လည်း ကောင်း မ ပေး နှင့်။ ^၄ အို လေ မွေ လ၊ စ ပျစ် ဝိုင် သောက် ခြင်း သည် ရှင် ဘု ရင် တို့ နှင့် မ သင့်‌ လျော် ပေ။ ရှင် ဘု ရင် တို့ နှင့် မ သင့် လျော် ပေ။ သေ ရည် သေ ရက် ကို တောင့် တ ခြင်း သည် လည်း အုပ် ချုပ် သူ တို့ အ တွက် မ သင့် လျော် ပေ။ ^၅ သူ တို့ သည် သောက် သော အ ခါ ပြဋ္ဌာန်း ထား သော အ ရာ ကို မေ့ လျော့ ၍ ဖိ စီး နှိပ် စက် မှု ခံ ရ သော သူ အ ပေါင်း တို့ ၏ အ မှု အ ခင်း ကို လွဲ မှား စွာ စီ ရင် မည် ကို စိုး ရိမ် ရ ၏။ ^၆ ဆုံး ပါး တော့ မည့် သူ အား သေ ရည် သေ ရက် ကို လည်း ကောင်း၊ စိတ် ဒုက္ခ ရောက် နေ သော သူ အား စ ပျစ် ဝိုင် ကို လည်း ကောင်း ပေး လော့။ ^၇ သူ တို့ သည် သောက် သော အ ခါ မိ မိ တို့ ၏ ဆင်း ရဲ ခြင်း ကို မေ့ လျော့ သွား လိမ့် မည်။ မိ မိ တို့ ၏ အ ခက် အ ခဲ ပြဿ နာ ကို လည်း သ တိ ရ တော့ မည် မ ဟုတ်။ ^၈ သင် သည် ပြော ဆို နိုင် စွမ်း မ ရှိ သူ အ တွက် လည်း ကောင်း၊ မှီ ခို ရာ မဲ့ သော သူ အား လုံး ၏ အ မှု အ ခင်း အ တွက် လည်း ကောင်း သင် ၏ နှုတ် ကို ဖွင့် လော့။ ^၉ သင် ၏ နှုတ် ကို ဖွင့် လျက် ဖြောင့် မတ် စွာ တ ရား စီ ရင် လော့။ အ ဖိ နှိပ် ခံ ရ သော သူ နှင့် နွမ်း ပါး သော သူ ၏ အ ခွင့် အ ရေး ကို ကာ ကွယ် စောင့် ရှောက် ပေး လော့။

^၁၀ စွမ်း ရည် နှင့် ပြည့် စုံ သော မ ယား ကို မည် သူ တွေ့ နိုင် သ နည်း။ ထို သို့ သော မ ယား သည် ပတ္တ မြား ထက် များ စွာ အ ဖိုး ထိုက် ၏။ ^၁၁ သူ့ ခင် ပွန်း သည် စိတ် နှ လုံး ထဲ ၌ သူ့ ကို ယုံ ကြည် စိတ် ချ သ ဖြင့် စည်း စိမ် ဥစ္စာ ချို့ တဲ့ သည် ဟူ ၍ မ ရှိ။ ^၁၂ ထို မ ယား သည် မိ မိ အ သက် ရှင် သ မျှ ကာ လ ပတ် လုံး ခင် ပွန်း သည် အား ဆိုး ကျိုး မ ပြု၊ ကောင်း ကျိုး ကို သာ ပြု တတ် ၏။ ^၁၃ သူ သည် သိုး မွေး နှင့် ဗီ သွာ လျှော် ကို ရှာ ပြီး လျှင် မိ မိ ၏ လက် ဖြင့် စိတ် ပါ လက် ပါ လုပ် ဆောင် တတ် ၏။ ^၁၄ ကုန် သွယ် သင်္ဘော များ ကဲ့ သို့ မိ မိ ၏ အ စား အ စာ ကို ဝေး လံ သော အ ရပ် မှ သယ် ဆောင် လာ တတ် ၏။ ^၁၅ မိုး မ လင်း မီ ထ ပြီး မိ မိ အိမ် သူ အိမ် သား များ အ တွက် စား စ ရာ ကို ပြင် ဆင် ၍ အ စေ ခံ မိန်း က လေး များ ကို အ လုပ် ခွဲ ဝေ သတ် မှတ် ပေး တတ် ၏။ ^၁၆ လယ် ယာ ကို ကြည့် ရှု သုံး သပ် ပြီး မှ ၎င်း ကို ဝယ် ယူ ၍ မိ မိ လက် နှင့် လုပ် ကိုင် ရ ရှိ သော အ ကျိုး အ မြတ် ဖြင့် စ ပျစ် ခြံ ကို စိုက် ပျိုး တတ် ၏။ ^၁၇ မိ မိ ခါး ကို အ စွမ်း သတ္တိ နှင့် စည်း ၍ မိ မိ လက် မောင်း တို့ ကို သန် မာ စေ တတ် ၏။ ^၁၈ မိ မိ ၏ ကုန် ပစ္စည်း သည် အ ကျိုး အ မြတ် ရှိ ကြောင်း ကို သိ မြင် တတ် ၏။ သူ ၏ မီး ခွက် သည် ည အ ချိန် ၌ မ ငြိမ်း တတ် ။ ^၁၉ သူ သည် မိ မိ ၏ လက် တွင် ဗိုင်း လိပ် တံ ကို ကိုင် ထား လျက် မိ မိ ၏ လက် ထဲ ၌ ရစ် လုံး ကို ဆုပ် ကိုင် ထား တတ် ၏။ ^၂၀ အ ဖိ နှိပ် ခံ ရ သော သူ တို့ အ တွက် မိ မိ လက် ကို ဖြန့် ပေး ၍ နွမ်း ပါး သော သူ တို့ အ တွက် မိ မိ လက် တို့ ကို ကမ်း ပေး တတ် ၏။ ^၂၁ သူ ၏ အိမ် သူ အိမ် သား အား လုံး သည် ကတ္တီ ပါ နီ ကို ဝတ် ဆင် ထား သည် ဖြစ် ၍ နှင်း ပွင့် ကျ သော် လည်း သူ သည် မိ မိ အိမ် သူ အိမ် သား များ အ တွက် မ စိုး ရိမ် ရ ပေ။ ^၂၂ သူ သည် မိ မိ အ တွက် အိပ် ရာ ခင်း များ ကို ပြု လုပ် ၍ သူ ၏ အ ဝတ် တန် ဆာ သည် ဗီ သွာ ချည် ထည် နှင့် ခ ရမ်း ရောင် အ ထည် ဖြစ် ၏။ ^၂၃ သူ ၏ ခင် ပွန်း သည် အ ရပ် လူ ကြီး တို့ နှင့် အ တူ မြို့ တံ ခါး ၌ ထိုင် လေ့ ရှိ ၍ လူ သိ များ သော သူ ဖြစ် ၏။ ^၂၄ သူ သည် ပိတ် ချော ဝတ် ရုံ များ ကို ပြု လုပ် ရောင်း ချ ကာ ခါး ဝတ် တန် ဆာ များ ကို လည်း ကုန် သည် များ ထံ သွင်း တတ် ၏။ ^၂၅ အ စွမ်း သတ္တိ နှင့် ခန့် ညား ထည် ဝါ မှု သည် သူ ၏ အ ဝတ် တန် ဆာ ဖြစ် ၍ သူ သည် လာ မည့် နေ့ ရက် များ အ တွက် ရယ် မော နိုင် ၏။ ^၂၆ သူ သည် ဉာဏ် ပ ညာ ဖြင့် မိ မိ နှုတ် ကို ဖွင့် တတ် ၏။ သူ ၏ လျှာ ပေါ် ၌ မေတ္တာ က ရု ဏာ နှင့် ပြည့် စုံ သော သွန် သင် ချက် ရှိ ၏။ ^၂၇ မိ မိ အိမ် သူ အိမ် သား တို့ ၏ အ ရေး ကိစ္စ များ ကို သေ ချာ စွာ ကြည့် ရှု တတ် ၏။ ပျင်း ရိ ခြင်း အ စာ ကို မ စား တတ်။ ^၂၈ သူ ၏ သား သ မီး တို့ သည် ထ ၍ သူ့ ကို မင်္ဂ လာ ရှိ သူ ဟု ခေါ် တတ် ကြ ၏။ သူ ၏ ခင် ပွန်း သည် လည်း၊ ^၂၉ “စွမ်း ရည် ရှိ ရှိ လုပ် ဆောင် တတ် သော အ မျိုး သ မီး များ စွာ ရှိ သော် လည်း သင် သည် ထို သူ အား လုံး ထက် သာ လွန် ၏” ဟု သူ့ ကို ချီး မွမ်း တတ် ၏။ ^၃၀ တင့် တယ် ခြင်း သည် လှည့် ဖြား တတ် ၏။ လှ ပ ခြင်း သည် လည်း အ ချည်း နှီး ဖြစ် ၏။ သို့ သော် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ကို ကြောက် ရွံ့ သော မိန်း မ သည် ချီး မွမ်း ခြင်း ခံ ရ လိမ့် မည်။ ^၃၁ ထို သို့ သော မိန်း မ အား သူ့ လက် ဖြင့် လုပ် ကိုင် ရ ရှိ သော အ ကျိုး အ မြတ် ကို ပေး လော့။ သူ ပြု သော အ မှု အ တွက် မြို့ တံ ခါး တို့ ၌ သူ့ ကို ချီး မွမ်း ကြ ပါ စေ။

31

¹ The words of King Lemuel—the revelation which his mother taught him: ² “Oh, my son! Oh, son of my womb! Oh, son of my vows!

³ Don’t give your strength to women, nor your ways to that which destroys kings. ⁴ It is not for kings, Lemuel, it is not for kings to drink wine, nor for princes to say, ‘Where is strong drink?’ ⁵ lest they drink, and forget the law, and pervert the justice due to anyone who is afflicted. ⁶ Give strong drink to him who is ready to perish, and wine to the bitter in soul. ⁷ Let him drink, and forget his poverty, and remember his misery no more. ⁸ Open your mouth for the mute, in the cause of all who are left desolate. ⁹ Open your mouth, judge righteously, and serve justice to the poor and needy.”

¹⁰ Proverbs 31:10-31 form an acrostic, with each verse starting with each letter of the Hebrew alphabet, in order. Who can find a worthy woman? For her value is far above rubies. ¹¹ The heart of her husband trusts in her. He shall have no lack of gain. ¹² She does him good, and not harm, all the days of her life. ¹³ She seeks wool and flax, and works eagerly with her hands. ¹⁴ She is like the merchant ships. She brings her bread from afar. ¹⁵ She rises also while it is yet night, gives food to her household, and portions for her servant girls. ¹⁶ She considers a field, and buys it. With the fruit of her hands, she plants a vineyard. ¹⁷ She arms her waist with strength, and makes her arms strong. ¹⁸ She perceives that her merchandise is profitable. Her lamp doesn’t go out by night. ¹⁹ She lays her hands to the distaff, and her hands hold the spindle. ²⁰ She opens her arms to the poor; yes, she extends her hands to the needy. ²¹ She is not afraid of the snow for her household, for all her household are clothed with scarlet. ²² She makes for herself carpets of tapestry. Her clothing is fine linen and purple. ²³ Her husband is respected in the gates, when he sits among the elders of the land. ²⁴ She makes linen garments and sells them, and delivers sashes to the merchant. ²⁵ Strength and dignity are her clothing. She laughs at the time to come. ²⁶ She opens her mouth with wisdom. Kind instruction is on her tongue. ²⁷ She looks well to the ways of her household, and doesn’t eat the bread of idleness. ²⁸ Her children rise up and call her blessed. Her husband also praises her: ²⁹ “Many women do noble things, but you excel them all.” ³⁰ Charm is deceitful, and beauty is vain; but a woman who fears Yahweh, she shall be praised. ³¹ Give her of the fruit of her hands! Let her works praise her in the gates!