၁၄

^၁ ပ ညာ ရှိ သော မိန်း မ သည် မိ မိ အိမ် ကို တည် ဆောက် တတ် ၏။ မိုက် မဲ သော မိန်း မ မူ ကား ၎င်း ကို မိ မိ လက် ဖြင့် ဖြို ဖျက် တတ် ၏။

^၂ ဖြောင့် မှန် စွာ လျှောက် လှမ်း သော သူ သည် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ကို ကြောက် ရွံ့ တတ် ၏။ သွေ ဖည် လွဲ မှား သော လမ်း တို့ ကို လိုက် သော သူ မူ ကား ကိုယ် တော် ကို မ ထီ မဲ့ မြင် ပြု တတ် ၏။

^၃ ဆိုး မိုက် သော သူ ၏ နှုတ် တွင် မာန် မာ န အ တက် ပေါက် လျက် ရှိ ၏။ ပ ညာ ရှိ သော သူ တို့ ၏ နှုတ် ခမ်း မူ ကား သူ တို့ ကို စောင့် ရှောက် လိမ့် မည်။

^၄ နွား မ ရှိ လျှင် တင်း ကုပ် သည် သန့် ရှင်း ၏။ သို့ သော် နွား ၏ ခွန် အား ဖြင့် များ စွာ သော အ သီး အ နှံ တို့ ကို ရ ရှိ ၏။

^၅ သစ္စာ ရှိ သော သက် သေ သည် လိမ် လည် ခြင်း မ ပြု။ မု သား သက် သေ မူ ကား လိမ် လည် ထွက် ဆို တတ် ၏။

^၆ ပြက် ရယ် ပြု တတ် သော သူ သည် ဉာဏ် ပ ညာ ကို ရှာ ဖွေ သော် လည်း မ တွေ့ ပေ။ အ သိ ဉာဏ် ရှိ သော သူ မူ ကား အ သိ ပ ညာ ကို ရ လွယ် ၏။

^၇ မိုက် မဲ သော သူ ၏ ရှေ့ မှောက် မှ ထွက် သွား လော့။ အ ကြောင်း မူ ကား သူ့ ထံ မှ အ သိ ပ ညာ စ ကား ကို သင် ရ ရှိ မည် မ ဟုတ်။

^၈ ဆင် ခြင် ဉာဏ် ရှိ သော သူ ၏ ဉာဏ် ပ ညာ မှာ မိ မိ လမ်း ကို သိ ရှိ နား လည် ခြင်း ဖြစ် ၏။ မိုက် မဲ သော သူ တို့ ၏ မိုက် မဲ ခြင်း မူ ကား လိမ် လည် လှည့် ဖြား ခြင်း ဖြစ် ၏။

^၉ ဆိုး မိုက် သော သူ တို့ သည် ဒု စ ရိုက် ဖြေ ရာ ယဇ် ကို ပြက် ရယ် ပြု တတ် ကြ ၏။ ဖြောင့် မှန် သော သူ တို့ ကြား ၌ ကား နှစ် သက် လက် ခံ ခြင်း ရှိ ၏။

^၁၀ စိတ် နှ လုံး သည် မိ မိ ၏ နာ ကြည်း ခြင်း ကို မိ မိ သိ ၏။ မိ မိ ၏ ဝမ်း မြောက် ခြင်း ကို လည်း အ ခြား မည် သူ က မျှ ဝင် ရောက် ခံ စား ၍ မ ရ ပေ။

^၁၁ ဆိုး ယုတ် သော သူ တို့ ၏ အိမ် သည် ဖျက် ဆီး ခြင်း ခံ ရ လိမ့် မည်။ ဖြောင့် မှန် သော သူ တို့ ၏ တဲ မူ ကား ပွင့် လန်း ဝေ ဆာ လိမ့် မည်။

^၁၂ လူ့ အ မြင် ၌ မှန် သော လမ်း ဖြစ် သော် လည်း အ ဆုံး ၌ သေ ခြင်း သို့ ရောက် စေ သော လမ်း ရှိ ၏။

^၁၃ ရယ် မော လျက် နေ စဉ် ပင် စိတ် နှ လုံး သည် နာ ကျင် နေ တတ် ၏။ ဝမ်း မြောက် ခြင်း ၏ အ ဆုံး ၌ လည်း ပူ ဆွေး ခြင်း ရှိ တတ် ၏။

^၁၄ စိတ် သ ဘော ဖောက် ပြန် သော သူ သည် မိ မိ ပြု မူ ကျင့် ကြံ သော အ မှု အ ရာ များ နှင့် ဝ အီ လိမ့် မည်။ သူ တော် ကောင်း မူ ကား မိ မိ ပြု မူ ကျင့် ကြံ သော အ မှု အ ရာ များ နှင့် ပြည့် စုံ ကြွယ် ဝ လိမ့် မည်။

^၁၅ အ သိ ဉာဏ် နည်း ပါး သော သူ သည် အ ရာ အား လုံး ကို ယုံ တတ် ၏။ ဆင် ခြင် ဉာဏ် ရှိ သော သူ မူ ကား မိ မိ ၏ ခြေ လှမ်း ကို ဆင် ခြင် သုံး သပ် တတ် ၏။

^၁၆ ပ ညာ ရှိ သော သူ သည် ကြောက် ရွံ့ ၍ မ ကောင်း မှု မှ ဖယ် ခွာ တတ် ၏။ မိုက် မဲ သော သူ မူ ကား ချုပ် တည်း မှု ကင်း မဲ့ ၍ အ တင့် ရဲ တတ် ၏။

^၁၇ စိတ် တို သော သူ သည် မိုက် မဲ သော အ မှု ကို ပြု တတ် ၏။ ကောက် ကျစ် သော ဉာဏ် ရှိ သော သူ သည် လည်း အ မုန်း ခံ ရ လိမ့် မည်။

^၁၈ အ သိ ဉာဏ် နည်း ပါး သော သူ တို့ သည် မိုက် မဲ မှု ကို အ မွေ ဆက် ခံ ရ ကြ ၏။ ဆင် ခြင် ဉာဏ် ရှိ သော သူ တို့ မူ ကား အ သိ ပ ညာ သ ရ ဖူ ကို ဆောင်း ရ ကြ ၏။

^၁၉ မ ကောင်း မှု ပြု သော သူ တို့ သည် သူ တော် ကောင်း တို့ ၏ ‌ရှေ့ ၌ လည်း ကောင်း၊ ဆိုး ယုတ် သော သူ တို့ သည် ဖြောင့် မတ် သော သူ ၏ တံ ခါး ဝ ၌ လည်း ကောင်း ဦး ညွှတ် ကြ ရ ၏။

^၂၀ ဆင်း ရဲ သော သူ သည် မိ မိ အိမ် နီး ချင်း ၏ မုန်း တီး ခြင်း ကို ပင် ခံ ရ ၏။ ချမ်း သာ သော သူ မူ ကား ချစ် ခင် သူ များ ၏။

^၂၁ မိ မိ ၏ အိမ် နီး ချင်း ကို မ ထီ မဲ့ မြင် ပြု သော သူ သည် အ ပြစ် ပြု သော သူ ဖြစ် ၏။ ဆင်း ရဲ ချို့ တဲ့ သော သူ တို့ ကို သ နား သော သူ မူ ကား မင်္ဂ လာ ရှိ ၏။

^၂၂ မ ကောင်း မှု ကို တွေး တော ကြံ စည် သော သူ တို့ သည် လမ်း လွဲ သွား ကြ သည် မ ဟုတ် လော။ ကောင်း သော အ မှု ကို တွေး တော ကြံ စည် သော သူ တို့ မူ ကား မေတ္တာ က ရု ဏာ နှင့် သမ္မာ တ ရား ကို တွေ့ ရှိ ကြ လိမ့် မည်။

^၂၃ ခက် ခဲ ပင် ပန်း သော အ လုပ် ရှိ သ မျှ တို့ ၌ အ ကျိုး အ မြတ် ရှိ ၏။ အ ပြော သက် သက် မူ ကား ချို့ တဲ့ နွမ်း ပါး ခြင်း ကို သာ ဖြစ် စေ ၏။

^၂၄ ပ ညာ ရှိ သော သူ တို့ ၏ သ ရ ဖူ သည် သူ တို့ ၏ ဓ န ဥစ္စာ ဖြစ် ၏။ မိုက် မဲ သော သူ တို့ ၏ မိုက် မဲ ခြင်း မူ ကား မိုက် မဲ မှု ဖြစ် ၏။

^၂၅ မှန် ကန် သော သက် သေ သည် အ သက် ကို ကယ် နုတ် တတ် ၏။ လိမ် လည် ထွက် ဆို သော သူ မူ ကား လိမ် လည် လှည့် ဖြား တတ် ၏။

^၂၆ ထာ ဝ ရ ဘု ရား ကို ကြောက် ရွံ့ သော သူ ၌ တန် ခိုး ကြီး သော ကိုး စား ရာ ရှိ ၍ ၎င်း သည် သူ ၏ သား သ မီး တို့ အ တွက် ခို လှုံ ရာ ဖြစ် လာ လိမ့် မည်။

^၂၇ ထာ ဝ ရ ဘု ရား ကို ကြောက် ရွံ့ ခြင်း သည် အ သက် စမ်း ရေ တွင်း ဖြစ် ၍ သေ ခြင်း ၏ ထောင် ချောက် များ မှ ဖယ် ခွာ စေ တတ် ၏။

^၂၈ ပြည် သူ ပြည် သား များ ပြား ခြင်း သည် ရှင် ဘု ရင် အ တွက် အ သ ရေ ဖြစ် ၏။ တိုင်း သူ ပြည် သား မ ရှိ ခြင်း မူ ကား အုပ် ချုပ် သူ အ တွက် ပျက် စီး ခြင်း အ ကြောင်း ဖြစ် ၏။

^၂၉ စိတ် ရှည် သော သူ ၌ ကြီး မား သော ထိုး ထွင်း ဉာဏ် ရှိ ၏။ စိတ် တို သော သူ မူ ကား မိုက် မဲ မှု ကို ချီး မြှောက် တတ် ၏။

^၃၀ တည် ငြိမ် သော စိတ် နှ လုံး သည် ကိုယ် ခန္ဓာ ၏ အ သက် ဖြစ် ၏။ မ နာ လို ဝန် တို ခြင်း မူ ကား အ ရိုး တို့ ကို ဆွေး မြည့် စေ တတ် ၏။

^၃၁ ဆင်း ရဲ သော သူ ကို နှိပ် စက် သော သူ သည် သူ ၏ ဖန် ဆင်း ရှင် ကို စော် ကား သော သူ ဖြစ် ၏။ နွမ်း ပါး သော သူ ကို သ နား သော သူ မူ ကား ကိုယ် တော် ကို ရို သေ လေး မြတ် သော သူ ဖြစ် ၏။

^၃၂ ဆိုး ယုတ် သော သူ သည် မိ မိ ပြု သော မ ကောင်း မှု ထဲ ၌ လဲ ကျ လိမ့် မည်။ ဖြောင့် မတ် သော သူ မူ ကား သူ ၏ သေ ခြင်း ထဲ ၌ ပင် ခို လှုံ ရာ ကို တွေ့ လိမ့် မည်။

^၃၃ ဉာဏ် ပ ညာ သည် အ သိ ဉာဏ် ရှိ သော သူ ၏ စိတ် နှ လုံး ထဲ ၌ ကိန်း ဝပ် ၍ မိုက် မဲ သော သူ တို့ ၏ အ လယ် ၌ ပင် ကိုယ့် ကိုယ် ကိုယ် ဖော် ပြ တတ် ၏။

^၃၄ ဖြောင့် မတ် ခြင်း သည် တိုင်း ပြည် ကို ချီး မြှောက် တတ် ၏။ အ ပြစ် မူ ကား တိုင်း သူ ပြည် သား တို့ ကို အ ရှက် ကွဲ စေ တတ် ၏။

^၃၅ ပ ညာ သ တိ ရှိ သော အ စေ အ ပါး ကို ရှင် ဘု ရင် နှစ် သက် တတ် ၏။ အ ရှက် ကွဲ စေ သော သူ အ ပေါ် ၌ မူ ကား အ မျက် တော် သက် ရောက် တတ် ၏။

14

¹ Every wise woman builds her house,but the foolish one tears it down with her own hands.

² He who walks in his uprightness fears Yahweh, but he who is perverse in his ways despises him.

³ The fool’s talk brings a rod to his back, but the lips of the wise protect them.

⁴ Where no oxen are, the crib is clean, but much increase is by the strength of the ox.

⁵ A truthful witness will not lie, but a false witness pours out lies.

⁶ A scoffer seeks wisdom, and doesn’t find it, but knowledge comes easily to a discerning person.

⁷ Stay away from a foolish man, for you won’t find knowledge on his lips.

⁸ The wisdom of the prudent is to think about his way, but the folly of fools is deceit.

⁹ Fools mock at making atonement for sins, but among the upright there is good will.

¹⁰ The heart knows its own bitterness and joy; he will not share these with a stranger.

¹¹ The house of the wicked will be overthrown, but the tent of the upright will flourish.

¹² There is a way which seems right to a man, but in the end it leads to death.

¹³ Even in laughter the heart may be sorrowful, and mirth may end in heaviness.

¹⁴ The unfaithful will be repaid for his own ways; likewise a good man will be rewarded for his ways.

¹⁵ A simple man believes everything, but the prudent man carefully considers his ways.

¹⁶ A wise man fears and shuns evil, but the fool is hot headed and reckless.

¹⁷ He who is quick to become angry will commit folly, and a crafty man is hated.

¹⁸ The simple inherit folly, but the prudent are crowned with knowledge.

¹⁹ The evil bow down before the good, and the wicked at the gates of the righteous.

²⁰ The poor person is shunned even by his own neighbor, but the rich person has many friends.

²¹ He who despises his neighbor sins, but he who has pity on the poor is blessed.

²² Don’t they go astray who plot evil? But love and faithfulness belong to those who plan good.

²³ In all hard work there is profit, but the talk of the lips leads only to poverty.

²⁴ The crown of the wise is their riches, but the folly of fools crowns them with folly.

²⁵ A truthful witness saves souls, but a false witness is deceitful.

²⁶ In the fear of Yahweh is a secure fortress, and he will be a refuge for his children.

²⁷ The fear of Yahweh is a fountain of life, turning people from the snares of death.

²⁸ In the multitude of people is the king’s glory, but in the lack of people is the destruction of the prince.

²⁹ He who is slow to anger has great understanding, but he who has a quick temper displays folly.

³⁰ The life of the body is a heart at peace, but envy rots the bones.

³¹ He who oppresses the poor shows contempt for his Maker, but he who is kind to the needy honors him.

³² The wicked is brought down in his calamity, but in death, the righteous has a refuge.

³³ Wisdom rests in the heart of one who has understanding, and is even made known in the inward part of fools.

³⁴ Righteousness exalts a nation, but sin is a disgrace to any people.

³⁵ The king’s favor is toward a servant who deals wisely, but his wrath is toward one who causes shame.

၁၄

^၁ ပ ညာ ရှိ သော မိန်း မ သည် မိ မိ အိမ် ကို တည် ဆောက် တတ် ၏။ မိုက် မဲ သော မိန်း မ မူ ကား ၎င်း ကို မိ မိ လက် ဖြင့် ဖြို ဖျက် တတ် ၏။

^၂ ဖြောင့် မှန် စွာ လျှောက် လှမ်း သော သူ သည် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ကို ကြောက် ရွံ့ တတ် ၏။ သွေ ဖည် လွဲ မှား သော လမ်း တို့ ကို လိုက် သော သူ မူ ကား ကိုယ် တော် ကို မ ထီ မဲ့ မြင် ပြု တတ် ၏။

^၃ ဆိုး မိုက် သော သူ ၏ နှုတ် တွင် မာန် မာ န အ တက် ပေါက် လျက် ရှိ ၏။ ပ ညာ ရှိ သော သူ တို့ ၏ နှုတ် ခမ်း မူ ကား သူ တို့ ကို စောင့် ရှောက် လိမ့် မည်။

^၄ နွား မ ရှိ လျှင် တင်း ကုပ် သည် သန့် ရှင်း ၏။ သို့ သော် နွား ၏ ခွန် အား ဖြင့် များ စွာ သော အ သီး အ နှံ တို့ ကို ရ ရှိ ၏။

^၅ သစ္စာ ရှိ သော သက် သေ သည် လိမ် လည် ခြင်း မ ပြု။ မု သား သက် သေ မူ ကား လိမ် လည် ထွက် ဆို တတ် ၏။

^၆ ပြက် ရယ် ပြု တတ် သော သူ သည် ဉာဏ် ပ ညာ ကို ရှာ ဖွေ သော် လည်း မ တွေ့ ပေ။ အ သိ ဉာဏ် ရှိ သော သူ မူ ကား အ သိ ပ ညာ ကို ရ လွယ် ၏။

^၇ မိုက် မဲ သော သူ ၏ ရှေ့ မှောက် မှ ထွက် သွား လော့။ အ ကြောင်း မူ ကား သူ့ ထံ မှ အ သိ ပ ညာ စ ကား ကို သင် ရ ရှိ မည် မ ဟုတ်။

^၈ ဆင် ခြင် ဉာဏ် ရှိ သော သူ ၏ ဉာဏ် ပ ညာ မှာ မိ မိ လမ်း ကို သိ ရှိ နား လည် ခြင်း ဖြစ် ၏။ မိုက် မဲ သော သူ တို့ ၏ မိုက် မဲ ခြင်း မူ ကား လိမ် လည် လှည့် ဖြား ခြင်း ဖြစ် ၏။

^၉ ဆိုး မိုက် သော သူ တို့ သည် ဒု စ ရိုက် ဖြေ ရာ ယဇ် ကို ပြက် ရယ် ပြု တတ် ကြ ၏။ ဖြောင့် မှန် သော သူ တို့ ကြား ၌ ကား နှစ် သက် လက် ခံ ခြင်း ရှိ ၏။

^၁၀ စိတ် နှ လုံး သည် မိ မိ ၏ နာ ကြည်း ခြင်း ကို မိ မိ သိ ၏။ မိ မိ ၏ ဝမ်း မြောက် ခြင်း ကို လည်း အ ခြား မည် သူ က မျှ ဝင် ရောက် ခံ စား ၍ မ ရ ပေ။

^၁၁ ဆိုး ယုတ် သော သူ တို့ ၏ အိမ် သည် ဖျက် ဆီး ခြင်း ခံ ရ လိမ့် မည်။ ဖြောင့် မှန် သော သူ တို့ ၏ တဲ မူ ကား ပွင့် လန်း ဝေ ဆာ လိမ့် မည်။

^၁၂ လူ့ အ မြင် ၌ မှန် သော လမ်း ဖြစ် သော် လည်း အ ဆုံး ၌ သေ ခြင်း သို့ ရောက် စေ သော လမ်း ရှိ ၏။

^၁၃ ရယ် မော လျက် နေ စဉ် ပင် စိတ် နှ လုံး သည် နာ ကျင် နေ တတ် ၏။ ဝမ်း မြောက် ခြင်း ၏ အ ဆုံး ၌ လည်း ပူ ဆွေး ခြင်း ရှိ တတ် ၏။

^၁၄ စိတ် သ ဘော ဖောက် ပြန် သော သူ သည် မိ မိ ပြု မူ ကျင့် ကြံ သော အ မှု အ ရာ များ နှင့် ဝ အီ လိမ့် မည်။ သူ တော် ကောင်း မူ ကား မိ မိ ပြု မူ ကျင့် ကြံ သော အ မှု အ ရာ များ နှင့် ပြည့် စုံ ကြွယ် ဝ လိမ့် မည်။

^၁၅ အ သိ ဉာဏ် နည်း ပါး သော သူ သည် အ ရာ အား လုံး ကို ယုံ တတ် ၏။ ဆင် ခြင် ဉာဏ် ရှိ သော သူ မူ ကား မိ မိ ၏ ခြေ လှမ်း ကို ဆင် ခြင် သုံး သပ် တတ် ၏။

^၁၆ ပ ညာ ရှိ သော သူ သည် ကြောက် ရွံ့ ၍ မ ကောင်း မှု မှ ဖယ် ခွာ တတ် ၏။ မိုက် မဲ သော သူ မူ ကား ချုပ် တည်း မှု ကင်း မဲ့ ၍ အ တင့် ရဲ တတ် ၏။

^၁၇ စိတ် တို သော သူ သည် မိုက် မဲ သော အ မှု ကို ပြု တတ် ၏။ ကောက် ကျစ် သော ဉာဏ် ရှိ သော သူ သည် လည်း အ မုန်း ခံ ရ လိမ့် မည်။

^၁၈ အ သိ ဉာဏ် နည်း ပါး သော သူ တို့ သည် မိုက် မဲ မှု ကို အ မွေ ဆက် ခံ ရ ကြ ၏။ ဆင် ခြင် ဉာဏ် ရှိ သော သူ တို့ မူ ကား အ သိ ပ ညာ သ ရ ဖူ ကို ဆောင်း ရ ကြ ၏။

^၁၉ မ ကောင်း မှု ပြု သော သူ တို့ သည် သူ တော် ကောင်း တို့ ၏ ‌ရှေ့ ၌ လည်း ကောင်း၊ ဆိုး ယုတ် သော သူ တို့ သည် ဖြောင့် မတ် သော သူ ၏ တံ ခါး ဝ ၌ လည်း ကောင်း ဦး ညွှတ် ကြ ရ ၏။

^၂၀ ဆင်း ရဲ သော သူ သည် မိ မိ အိမ် နီး ချင်း ၏ မုန်း တီး ခြင်း ကို ပင် ခံ ရ ၏။ ချမ်း သာ သော သူ မူ ကား ချစ် ခင် သူ များ ၏။

^၂၁ မိ မိ ၏ အိမ် နီး ချင်း ကို မ ထီ မဲ့ မြင် ပြု သော သူ သည် အ ပြစ် ပြု သော သူ ဖြစ် ၏။ ဆင်း ရဲ ချို့ တဲ့ သော သူ တို့ ကို သ နား သော သူ မူ ကား မင်္ဂ လာ ရှိ ၏။

^၂၂ မ ကောင်း မှု ကို တွေး တော ကြံ စည် သော သူ တို့ သည် လမ်း လွဲ သွား ကြ သည် မ ဟုတ် လော။ ကောင်း သော အ မှု ကို တွေး တော ကြံ စည် သော သူ တို့ မူ ကား မေတ္တာ က ရု ဏာ နှင့် သမ္မာ တ ရား ကို တွေ့ ရှိ ကြ လိမ့် မည်။

^၂၃ ခက် ခဲ ပင် ပန်း သော အ လုပ် ရှိ သ မျှ တို့ ၌ အ ကျိုး အ မြတ် ရှိ ၏။ အ ပြော သက် သက် မူ ကား ချို့ တဲ့ နွမ်း ပါး ခြင်း ကို သာ ဖြစ် စေ ၏။

^၂၄ ပ ညာ ရှိ သော သူ တို့ ၏ သ ရ ဖူ သည် သူ တို့ ၏ ဓ န ဥစ္စာ ဖြစ် ၏။ မိုက် မဲ သော သူ တို့ ၏ မိုက် မဲ ခြင်း မူ ကား မိုက် မဲ မှု ဖြစ် ၏။

^၂၅ မှန် ကန် သော သက် သေ သည် အ သက် ကို ကယ် နုတ် တတ် ၏။ လိမ် လည် ထွက် ဆို သော သူ မူ ကား လိမ် လည် လှည့် ဖြား တတ် ၏။

^၂၆ ထာ ဝ ရ ဘု ရား ကို ကြောက် ရွံ့ သော သူ ၌ တန် ခိုး ကြီး သော ကိုး စား ရာ ရှိ ၍ ၎င်း သည် သူ ၏ သား သ မီး တို့ အ တွက် ခို လှုံ ရာ ဖြစ် လာ လိမ့် မည်။

^၂၇ ထာ ဝ ရ ဘု ရား ကို ကြောက် ရွံ့ ခြင်း သည် အ သက် စမ်း ရေ တွင်း ဖြစ် ၍ သေ ခြင်း ၏ ထောင် ချောက် များ မှ ဖယ် ခွာ စေ တတ် ၏။

^၂၈ ပြည် သူ ပြည် သား များ ပြား ခြင်း သည် ရှင် ဘု ရင် အ တွက် အ သ ရေ ဖြစ် ၏။ တိုင်း သူ ပြည် သား မ ရှိ ခြင်း မူ ကား အုပ် ချုပ် သူ အ တွက် ပျက် စီး ခြင်း အ ကြောင်း ဖြစ် ၏။

^၂၉ စိတ် ရှည် သော သူ ၌ ကြီး မား သော ထိုး ထွင်း ဉာဏ် ရှိ ၏။ စိတ် တို သော သူ မူ ကား မိုက် မဲ မှု ကို ချီး မြှောက် တတ် ၏။

^၃၀ တည် ငြိမ် သော စိတ် နှ လုံး သည် ကိုယ် ခန္ဓာ ၏ အ သက် ဖြစ် ၏။ မ နာ လို ဝန် တို ခြင်း မူ ကား အ ရိုး တို့ ကို ဆွေး မြည့် စေ တတ် ၏။

^၃၁ ဆင်း ရဲ သော သူ ကို နှိပ် စက် သော သူ သည် သူ ၏ ဖန် ဆင်း ရှင် ကို စော် ကား သော သူ ဖြစ် ၏။ နွမ်း ပါး သော သူ ကို သ နား သော သူ မူ ကား ကိုယ် တော် ကို ရို သေ လေး မြတ် သော သူ ဖြစ် ၏။

^၃၂ ဆိုး ယုတ် သော သူ သည် မိ မိ ပြု သော မ ကောင်း မှု ထဲ ၌ လဲ ကျ လိမ့် မည်။ ဖြောင့် မတ် သော သူ မူ ကား သူ ၏ သေ ခြင်း ထဲ ၌ ပင် ခို လှုံ ရာ ကို တွေ့ လိမ့် မည်။

^၃၃ ဉာဏ် ပ ညာ သည် အ သိ ဉာဏ် ရှိ သော သူ ၏ စိတ် နှ လုံး ထဲ ၌ ကိန်း ဝပ် ၍ မိုက် မဲ သော သူ တို့ ၏ အ လယ် ၌ ပင် ကိုယ့် ကိုယ် ကိုယ် ဖော် ပြ တတ် ၏။

^၃၄ ဖြောင့် မတ် ခြင်း သည် တိုင်း ပြည် ကို ချီး မြှောက် တတ် ၏။ အ ပြစ် မူ ကား တိုင်း သူ ပြည် သား တို့ ကို အ ရှက် ကွဲ စေ တတ် ၏။

^၃၅ ပ ညာ သ တိ ရှိ သော အ စေ အ ပါး ကို ရှင် ဘု ရင် နှစ် သက် တတ် ၏။ အ ရှက် ကွဲ စေ သော သူ အ ပေါ် ၌ မူ ကား အ မျက် တော် သက် ရောက် တတ် ၏။

14

¹ Every wise woman builds her house,but the foolish one tears it down with her own hands.

² He who walks in his uprightness fears Yahweh, but he who is perverse in his ways despises him.

³ The fool’s talk brings a rod to his back, but the lips of the wise protect them.

⁴ Where no oxen are, the crib is clean, but much increase is by the strength of the ox.

⁵ A truthful witness will not lie, but a false witness pours out lies.

⁶ A scoffer seeks wisdom, and doesn’t find it, but knowledge comes easily to a discerning person.

⁷ Stay away from a foolish man, for you won’t find knowledge on his lips.

⁸ The wisdom of the prudent is to think about his way, but the folly of fools is deceit.

⁹ Fools mock at making atonement for sins, but among the upright there is good will.

¹⁰ The heart knows its own bitterness and joy; he will not share these with a stranger.

¹¹ The house of the wicked will be overthrown, but the tent of the upright will flourish.

¹² There is a way which seems right to a man, but in the end it leads to death.

¹³ Even in laughter the heart may be sorrowful, and mirth may end in heaviness.

¹⁴ The unfaithful will be repaid for his own ways; likewise a good man will be rewarded for his ways.

¹⁵ A simple man believes everything, but the prudent man carefully considers his ways.

¹⁶ A wise man fears and shuns evil, but the fool is hot headed and reckless.

¹⁷ He who is quick to become angry will commit folly, and a crafty man is hated.

¹⁸ The simple inherit folly, but the prudent are crowned with knowledge.

¹⁹ The evil bow down before the good, and the wicked at the gates of the righteous.

²⁰ The poor person is shunned even by his own neighbor, but the rich person has many friends.

²¹ He who despises his neighbor sins, but he who has pity on the poor is blessed.

²² Don’t they go astray who plot evil? But love and faithfulness belong to those who plan good.

²³ In all hard work there is profit, but the talk of the lips leads only to poverty.

²⁴ The crown of the wise is their riches, but the folly of fools crowns them with folly.

²⁵ A truthful witness saves souls, but a false witness is deceitful.

²⁶ In the fear of Yahweh is a secure fortress, and he will be a refuge for his children.

²⁷ The fear of Yahweh is a fountain of life, turning people from the snares of death.

²⁸ In the multitude of people is the king’s glory, but in the lack of people is the destruction of the prince.

²⁹ He who is slow to anger has great understanding, but he who has a quick temper displays folly.

³⁰ The life of the body is a heart at peace, but envy rots the bones.

³¹ He who oppresses the poor shows contempt for his Maker, but he who is kind to the needy honors him.

³² The wicked is brought down in his calamity, but in death, the righteous has a refuge.

³³ Wisdom rests in the heart of one who has understanding, and is even made known in the inward part of fools.

³⁴ Righteousness exalts a nation, but sin is a disgrace to any people.

³⁵ The king’s favor is toward a servant who deals wisely, but his wrath is toward one who causes shame.