၉

^၁ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ဂုဏ် သ တင်း ကြီး သည် ကို ရှေ ဘ ဘု ရင် မ ကြား သိ သော အ ခါ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ကို စ ကား ထာ ဝှက် ၍ ပ ညာ စမ်း ရန် ရောက် ရှိ လာ ၏။ သူ သည် မြောက် မြား စွာ သော အ မွှေး နံ့ သာ များ၊ ရွှေ များ နှင့် အ ဖိုး တန် ကျောက် များ ကို ကု လား အုတ် များ ပေါ် တင် ဆောင် လျက် နောက် လိုက် ဗိုလ် ပါ အ များ အ ပြား တို့ နှင့် ဂျေ ရု ဆ လင် မြို့ သို့ ရောက် လာ ၍ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ထံ သို့ ဝင် ကာ စိတ် ထဲ ၌ ရှိ သ မျှ တို့ ကို မေး မြန်း ပြော ဆို လေ ၏။ ^၂ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး သည် သူ မေး သ မျှ မေး ခွန်း တို့ ကို ဖြေ ကြား နိုင် ၏ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး အ ဖို့ မ ဖြေ နိုင် လောက် အောင် ခက် ခဲ သည့် မေး ခွန်း ဟူ ၍ တစ် ခု မျှ မ ရှိ။

^၃ ရှေ ဘ ဘု ရင် မ သည် ဉာဏ် ပ ညာ အ လုံး စုံ နှင့် ပြည့် စုံ သော ရှော လ မုန် မင်း ကြီး နှင့် သူ တည် ဆောက် သော နန်း တော်၊ ^၄ စား သောက် ပွဲ တည် ခင်း ပုံ၊ မင်း မှု ထမ်း တို့ ၏ နေ ရာ ထိုင် ခင်း၊ အ မှု ထမ်း တို့ တာ ဝန် ထမ်း ဆောင် ပုံ နှင့် ဝတ် စား ဆင် ယင် ပုံ၊ ဖ လား တော် ဝန် များ နှင့် သူ တို့ ၏ ဝတ် စား ဆင် ယင် ပုံ၊ ထာ ဝ ရ ဘု ရား ၏ အိမ် တော် သို့ တက် သွား ရာ လမ်း တွင် စောင်း တန်း များ ပါ ရှိ ပုံ စ သည် တို့ ကို မြင် သော အ ခါ ရင် သပ် ရှု မော မ ဆုံး ဖြစ် ရ လေ ၏။

^၅ ထို့ ကြောင့် ရှင် ဘု ရင် အား “အ ကျွန်ုပ် တိုင်း ပြည် ၌ ကြား သိ နေ ရ သော မင်း ကြီး ၏ အောင် မြင် မှု သ တင်း၊ ဉာဏ် ပ ညာ သ တင်း များ သည် အ မှန် ပင် ဖြစ် ပေ ၏။

^၆ အ ကျွန်ုပ် ကိုယ် တိုင် ဤ နေ ရာ သို့ လာ ၍ မျက် စိ ဖြင့် မ မြင် ရ မီ အ ထိ ဤ သ တင်း ကို မ ယုံ ကြည် ခဲ့ ပါ။ အ ကျွန်ုပ် ကြား သိ ထား သော အ ရာ သည် ထက် ဝက် မျှ ပင် မ ရှိ ပါ။ မင်း ကြီး ၏ ဉာဏ် ပ ညာ ကြီး မား မှု သည် အ ကျွန်ုပ် ကြား သိ ရ သည် ထက် သာ လွန် နေ ပါ သည် တ ကား။ ^၇ မင်း ကြီး ထံ ခ စား ရ သော သူ တို့ သည် မင်္ဂ လာ ရှိ လှ ပါ သည် တ ကား။ ရှေ့ တော် တွင် အ စဉ် အ မှု ထမ်း ရ ပြီး မင်း ကြီး ၏ ပ ညာ စ ကား ကို ကြား နာ ရ သော သူ တို့ သည် မင်္ဂ လာ ရှိ လှ ပါ သည် တ ကား။ ^၈ မင်း ကြီး ကို နှစ် သက် မြတ် နိုး ၍ ရှင် ဘု ရင် အ ဖြစ် ရာ ဇ ပလ္လင် တွင် စံ မြန်း စေ တော် မူ သော မင်း ကြီး ၏ ဘု ရား သ ခင် ထာ ဝ ရ ဘု ရား သည် မင်္ဂ လာ ရှိ စေ သ တည်း။ မင်း ကြီး ၏ ဘု ရား သ ခင် သည် အစ္စ ရေး လူ မျိုး ကို ချစ် တော် မူ ၍ ထာ ဝ ရ တည် စေ လို သ ဖြင့် တ ရား မျှ တ စွာ၊ ‌ဖြောင့် မတ် စွာ စီ ရင် အုပ် ချုပ် ရန် မင်း ကြီး ကို ရှင် ဘု ရင် အ ဖြစ် ခန့် ထား တော် မူ ပြီ” ဟု ဆို လေ ၏။

^၉ ထို့ နောက် သူ သည် ရှင် ဘု ရင် အား ရွှေ တာ လန် တစ် ရာ့ နှစ် ဆယ်၊ မြောက် မြား စွာ သော အ မွှေး နံ့ သာ များ နှင့် အ ဖိုး တန် ကျောက် များ ကို ဆက် သ လေ ၏။ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး အား ရှေ ဘ ဘု ရင် မ ဆက် သ ခဲ့ သော များ ပြား လှ သော အ မွှေး နံ့ သာ မျိုး ကို နောက် ထပ် မ ရ ရှိ တော့ ချေ။

^၁၀ ထို့ ပြင် ဟု ရံ သို့ မ ဟုတ် ‘ဟိ ရံ’။ မင်း ကြီး ၏ အ မှု ထမ်း များ နှင့် ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ၏ အ မှု ထမ်း များ သည် ဩ ဖိ ရ အ ရပ် မှ ရွှေ များ ယူ ဆောင် လာ သည့် အ ပြင် စန္ဒ ကူး သစ် သား များ နှင့် အ ဖိုး တန် ကျောက် များ ကို လည်း ယူ ဆောင် လာ ပေး ၏။ ^၁၁ ရှင် ဘု ရင် သည် စန္ဒ ကူး သစ် သား များ ဖြင့် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ၏ အိမ် တော် လက် ရန်း နှင့် ဘု ရင့် နန်း တော် လက် ရန်း၊ သီ ချင်း သည် တို့ အ တွက် စောင်း ကောက် စောင်း ပြား များ ကို ပြု လုပ် ၏။ ထို မျှ လောက် များ ပြား လှ သော စန္ဒ ကူး သစ် သား တို့ ကို ယု ဒ ပြည် တွင် ယ ခင် က မ တွေ့ ဖူး ချေ။

^၁၂ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး သည် လည်း ရှေ ဘ ဘု ရင် မ အား စေ တ နာ အ လျောက် လက် ဆောင် များ ကို ပေး သည့် အ ပြင် သူ အ လို ရှိ သ မျှ၊ တောင်း သ မျှ တို့ ကို လည်း ပေး သေး ၏။ ထို့ နောက် သူ သည် မိ မိ နောက် လိုက် ဗိုလ် ပါ များ နှင့် အ တူ မိ မိ ပြည် သို့ ပြန် သွား လေ ၏။

^၁၃ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ထံ နှစ် စဉ် ရောက် လာ သော ရွှေ အ လေး ချိန် မှာ ရွှေ တာ လန် ခြောက် ရာ ‌ခြောက် ဆယ့် ခြောက် တာ လန် ၁၄,၃၅၂ ပိဿာ သို့ မ ဟုတ် ၂၂,၆၄၄ ကီ လို ဂ ရမ် ခန့်။ ရှိ ၏။ ^၁၄ ထို့ ပြင် ကုန် သည် များ၊ အ ရောင်း အ ဝယ် သ မား များ၊ အာ ရေ ဗျ ဘု ရင် အ ပေါင်း တို့ နှင့် တိုင်း ပြည် တွင်း ရှိ ဘု ရင် ခံ တို့ သည် လည်း ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ထံ ရွှေ ငွေ များ ကို ယူ ဆောင် လာ ပေး ၏။

^၁၅ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး သည် ဒိုင်း လွှား အ ကြီး အ ခု နှစ် ရာ ကို လည်း ရွှေ ဖြင့် ထု လုပ် ၏။ ဒိုင်း လွှား ကြီး တစ် ခု စီ တွင် ရွှေ အ ချိန် ခြောက် ရာ ရှယ် ၄.၅ ပိဿာ သို့ မ ဟုတ် ၆.၉ ကီ လို ဂ ရမ် ခန့်။ ကယ် ပါ ဝင် ၏။ ^၁၆ ဒိုင်း လွှား ငယ် အ ခု သုံး ရာ ကို လည်း ရွှေ ဖြင့် ထု လုပ် ၏။ ဒိုင်း လွှား ငယ် တစ် ခု စီ တွင် ရွှေ အ ချိန် သုံး ရာ ပါ ဝင် ၏။ ရှင် ဘု ရင် သည် ထို ဒိုင်း လွှား တို့ ကို လက် ဘ နွန် တော စံ နန်း ဆောင် တွင် ထား ရှိ ၏။

^၁၇ ထို့ ပြင် ရှင် ဘု ရင် သည် ဆင် စွယ် ရာ ဇ ပလ္လင် ကြီး ကို ထု လုပ် ပြီး ရွှေ စင် ဖြင့် မွမ်း မံ ထား ၏။ ^၁၈ ထို ပလ္လင် သည် လှေ ကား ခြောက် ထစ် ရှိ ပြီး ပလ္လင် တော် နှင့် ရွှေ ခြေ တင် ခုံ မှာ တစ် ဆက် တည်း ဖြစ် ၏။ ထိုင် ခုံ ၏ ဘေး တစ် ဖက် တစ် ချက် တွင် လက် ရန်း များ ပါ ရှိ ပြီး လက် ရန်း ဘေး နား တွင် ရပ် နေ သော ခြင်္သေ့ ရုပ် နှစ် ရုပ် ရှိ ၏။ ^၁၉ လှေ ကား ထစ် ခြောက် ထစ် တွင် တစ် ထစ် စီ ၏ ထိပ် တစ် ဖက် စီ ၌ ရပ် နေ သော ခြင်္သေ့ ရုပ် တစ် ရုပ် စီ စု စု ပေါင်း ခြင်္သေ့ ရုပ် တစ် ဆယ့် နှစ် ရုပ် ပါ ရှိ ၏။ ထို ကဲ့ သို့ သော ပလ္လင် မျိုး သည် မည် သည့် တိုင်း ပြည် တွင် မျှ မ ရှိ။

^၂၀ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ၏ ဖ လား အ သုံး အ ဆောင် အား လုံး မှာ ရွှေ ဖြင့် ပြု လုပ် ထား ၏။ လက် ဘ နွန် တော စံ နန်း ‌ဆောင် ၏ အ သုံး အ ဆောင် အား လုံး မှာ လည်း ရွှေ စင် ဖြင့် ပြု လုပ် ထား ၏။ ငွေ ထည် ပစ္စည်း တစ် ခု မျှ မ ရှိ။ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး လက် ထက် တွင် ငွေ သည် တန် ဖိုး မ ရှိ ဟု မှတ် ယူ ကြ ၏။ ^၂၁ ရှင် ဘု ရင် ပိုင် တာ ရှု သင်္ဘော သည် ဟု ရံ သို့ မ ဟုတ် ‘ဟိ ရံ’။ မင်း ကြီး ၏ အ မှု ထမ်း တို့ နှင့် အ တူ ကူး သန်း သွား လာ ၏။ ထို တာ ရှု သင်္ဘော သည် သုံး နှစ် တစ် ခါ ပြန် လာ ပြီး ရွှေ ငွေ များ၊ ဆင် စွယ် များ၊ မျောက် ဝံ များ၊ ဒေါင်း များ ကို ယူ ဆောင် လာ လေ့ ရှိ ၏။

^၂၂ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး သည် မြေ ကြီး ပေါ် ရှိ ရှင် ဘု ရင် အ ပေါင်း တို့ ထက် ဓ န ဥစ္စာ နှင့် ဉာဏ် ပ ညာ အ ရာ ၌ သာ လွန် ထူး ကဲ လေ ၏။ ^၂၃ မြေ တစ် ပြင် လုံး ရှိ ရှင် ဘု ရင် အ ပေါင်း တို့ သည် ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ၏ စိတ် နှ လုံး တွင် ဘု ရား သ ခင် သွင်း ပေး တော် မူ သော ဉာဏ် ပ ညာ နှင့် ယှဉ် သည့် စ ကား များ ကို ကြား နာ ရန် ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ထံ လာ လေ့ ရှိ ကြ ၏။ ^၂၄ နှစ် စဉ် နှစ် တိုင်း မင်း ကြီး ထံ ရောက် လာ သော သူ တို့ သည် ငွေ ထည် ရွှေ ထည် များ၊ အ ဝတ် အ ထည် များ၊ လက် နက် များ၊ အ မွှေး နံ့ သာ များ၊ မြင်း များ၊ လား များ စ သည် တို့ ကို လက် ဆောင် ပဏ္ဏာ အ ဖြစ် အ သီး သီး ဆက် သ လေ့ ရှိ ကြ ၏။

^၂၅ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ၌ မြင်း ဇောင်း လေး ထောင် နှင့် မြင်း ရ ထား များ၊ မြင်း စီး သူ ရဲ တစ် သောင်း နှစ် ထောင် ရှိ ပြီး ၎င်း တို့ ကို ရ ထား ထား ရှိ ရာ မြို့ များ နှင့် ရှင် ဘု ရင် စံ မြန်း ရာ ဂျေ ရု ဆ လင် မြို့ တို့ တွင် ထား ရှိ ၏။

^၂၆ သူ သည် ယူ ဖ ရေး တီး မြစ် တိုက် ရိုက် ပြန် ဆို လျှင် ‘မြစ်’။ မှ စ ၍ ဖိ လိတ္တိ ပြည်၊ အီ ဂျစ် ပြည် အ စွန် အ ဖျား တိုင် အောင် ရှင် ဘု ရင် အ ပေါင်း တို့ ကို အုပ် ချုပ် ရ ၏။

^၂၇ ရှင် ဘု ရင် သည် ဂျေ ရု ဆ လင် မြို့ တွင် ငွေ ကို ကျောက် ခဲ သ ဖွယ်၊ သစ် က တိုး ပင် များ ကို လွင် ပြင် ၌ ပေါက် သော သင်္ဘော သ ဖန်း ပင် သ ဖွယ် အ မြောက် အ မြား ထား ရှိ ၏။

^၂၈ အီ ဂျစ် ပြည် မှ စ ၍ တိုင်း နိုင် ငံ အ သီး သီး တို့ မှ မြင်း များ ကို ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ထံ တင်သွင်း လေ့ ရှိ ကြ ၏။

^၂၉ ကျန် ရှိ နေ သော ရှော လ မုန် မင်း ကြီး လက် ထက် အ ဖြစ် အ ပျက် အ စ မှ အ ဆုံး ကို ပ ရော ဖက် နာ သန် ၏ မှတ် တမ်း တွင် လည်း ကောင်း၊ ရှိ လော မြို့ သား အ ဟိ ယ ၏ အ နာ ဂတ္တိ ကျမ်း တွင် လည်း ကောင်း၊ နေ ဗတ် ၏ သား ယေ ရော ဗောင် မင်း ကြီး ၏ ဗျာ ဒိတ် ဆ ရာ ဣ ဒေါ ၏ ဗျာ ဒိတ် ကျမ်း တွင် လည်း ကောင်း ရေး မှတ် ထား ၏ တိုက် ရိုက် ပြန် ဆို လျှင် ‘ရေး မှတ် ထား သည် မ ဟုတ် လော’။ ။

^၃၀ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး သည် ဂျေ ရု ဆ လင် မြို့ တွင် အစ္စ ရေး တစ် မျိုး နွယ် လုံး ကို နှစ် ပေါင်း လေး ဆယ် အုပ် စိုး လေ ၏။ ^၃၁ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး သည် ဘိုး ဘေး တို့ နှင့် အ တူ အိပ် ပျော် ၍ ခ မည်း တော် ဒါ ဝိဒ် မင်း ကြီး ၏ မြို့ တွင် သူ့ ကို သင်္ဂြိုဟ် ကြ ၏။ သား တော် ရော ဗောင် သည် ခ မည်း တော် ၏ အ ရိုက် အ ရာ ကို ဆက် ခံ လေ ၏။

9

¹ When the queen of Sheba heard of the fame of Solomon, she came to test Solomon with hard questions at Jerusalem, with a very great caravan, including camels that bore spices, gold in abundance, and precious stones. When she had come to Solomon, she talked with him about all that was in her heart. ² Solomon answered all her questions. There wasn’t anything hidden from Solomon which he didn’t tell her.

³ When the queen of Sheba had seen the wisdom of Solomon, the house that he had built, ⁴ the food of his table, the seating of his servants, the attendance of his ministers, their clothing, his cup bearers and their clothing, and his ascent by which he went up to Yahweh’s house, there was no more spirit in her. or, she was breathless.

⁵ She said to the king, “It was a true report that I heard in my own land of your acts and of your wisdom. ⁶ However I didn’t believe their words until I came, and my eyes had seen it; and behold half of the greatness of your wisdom wasn’t told me. You exceed the fame that I heard! ⁷ Happy are your men, and happy are these your servants, who stand continually before you and hear your wisdom. ⁸ Blessed be Yahweh your God, who delighted in you and set you on his throne to be king for Yahweh your God, because your God loved Israel, to establish them forever. Therefore he made you king over them, to do justice and righteousness.”

⁹ She gave the king one hundred and twenty talents A talent is about 30 kilograms or 66 pounds or 965 Troy ounces, so 120 talents is about 3.6 metric tons of gold, spices in great abundance, and precious stones. There was never before such spice as the queen of Sheba gave to King Solomon.

¹⁰ The servants of Huram and the servants of Solomon, who brought gold from Ophir, also brought algum trees possibly Indian sandalwood, which has nice grain and a pleasant scent and is good for woodworking and precious stones. ¹¹ The king used algum tree wood to make terraces for Yahweh’s house and for the king’s house, and harps and stringed instruments for the singers. There were none like these seen before in the land of Judah.

¹² King Solomon gave to the queen of Sheba all her desire, whatever she asked, more than that which she had brought to the king. So she turned and went to her own land, she and her servants.

¹³ Now the weight of gold that came to Solomon in one year was six hundred sixty-six talents A talent is about 30 kilograms or 66 pounds or 965 Troy ounces, so 666 talents is about 20 metric tons of gold, ¹⁴ in addition to that which the traders and merchants brought. All the kings of Arabia and the governors of the country brought gold and silver to Solomon.

¹⁵ King Solomon made two hundred large shields of beaten gold. Six hundred shekels A shekel is about 10 grams or about 0.32 Troy ounces, so 600 shekels was about 6 kilograms or about 192 Troy ounces. of beaten gold went to one large shield. ¹⁶ He made three hundred shields of beaten gold. Three hundred shekels A shekel is about 10 grams or about 0.32 Troy ounces, so 300 shekels was about 3 kilograms or about 96 Troy ounces. of gold went to one shield. The king put them in the House of the Forest of Lebanon.

¹⁷ Moreover the king made a great throne of ivory, and overlaid it with pure gold. ¹⁸ There were six steps to the throne, with a footstool of gold, which were fastened to the throne, and armrests on either side by the place of the seat, and two lions standing beside the armrests. ¹⁹ Twelve lions stood there on the one side and on the other on the six steps. There was nothing like it made in any other kingdom.

²⁰ All King Solomon’s drinking vessels were of gold, and all the vessels of the House of the Forest of Lebanon were of pure gold. Silver was not considered valuable in the days of Solomon. ²¹ For the king had ships that went to Tarshish with Huram’s servants. Once every three years, the ships of Tarshish came bringing gold, silver, ivory, apes, and peacocks.

²² So King Solomon exceeded all the kings of the earth in riches and wisdom. ²³ All the kings of the earth sought the presence of Solomon to hear his wisdom, which God had put in his heart. ²⁴ They each brought tribute: vessels of silver, vessels of gold, clothing, armor, spices, horses, and mules every year.

²⁵ Solomon had four thousand stalls for horses and chariots, and twelve thousand horsemen that he stationed in the chariot cities and with the king at Jerusalem.

²⁶ He ruled over all the kings from the River even to the land of the Philistines, and to the border of Egypt.

²⁷ The king made silver as common in Jerusalem as stones, and he made cedars to be as abundant as the sycamore trees that are in the lowland.

²⁸ They brought horses for Solomon out of Egypt and out of all lands.

²⁹ Now the rest of the acts of Solomon, first and last, aren’t they written in the history of Nathan the prophet, and in the prophecy of Ahijah the Shilonite, and in the visions of Iddo the seer concerning Jeroboam the son of Nebat?

³⁰ Solomon reigned in Jerusalem over all Israel forty years. ³¹ Solomon slept with his fathers, and he was buried in his father David’s city; and Rehoboam his son reigned in his place.

၉

^၁ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ဂုဏ် သ တင်း ကြီး သည် ကို ရှေ ဘ ဘု ရင် မ ကြား သိ သော အ ခါ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ကို စ ကား ထာ ဝှက် ၍ ပ ညာ စမ်း ရန် ရောက် ရှိ လာ ၏။ သူ သည် မြောက် မြား စွာ သော အ မွှေး နံ့ သာ များ၊ ရွှေ များ နှင့် အ ဖိုး တန် ကျောက် များ ကို ကု လား အုတ် များ ပေါ် တင် ဆောင် လျက် နောက် လိုက် ဗိုလ် ပါ အ များ အ ပြား တို့ နှင့် ဂျေ ရု ဆ လင် မြို့ သို့ ရောက် လာ ၍ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ထံ သို့ ဝင် ကာ စိတ် ထဲ ၌ ရှိ သ မျှ တို့ ကို မေး မြန်း ပြော ဆို လေ ၏။ ^၂ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး သည် သူ မေး သ မျှ မေး ခွန်း တို့ ကို ဖြေ ကြား နိုင် ၏ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး အ ဖို့ မ ဖြေ နိုင် လောက် အောင် ခက် ခဲ သည့် မေး ခွန်း ဟူ ၍ တစ် ခု မျှ မ ရှိ။

^၃ ရှေ ဘ ဘု ရင် မ သည် ဉာဏ် ပ ညာ အ လုံး စုံ နှင့် ပြည့် စုံ သော ရှော လ မုန် မင်း ကြီး နှင့် သူ တည် ဆောက် သော နန်း တော်၊ ^၄ စား သောက် ပွဲ တည် ခင်း ပုံ၊ မင်း မှု ထမ်း တို့ ၏ နေ ရာ ထိုင် ခင်း၊ အ မှု ထမ်း တို့ တာ ဝန် ထမ်း ဆောင် ပုံ နှင့် ဝတ် စား ဆင် ယင် ပုံ၊ ဖ လား တော် ဝန် များ နှင့် သူ တို့ ၏ ဝတ် စား ဆင် ယင် ပုံ၊ ထာ ဝ ရ ဘု ရား ၏ အိမ် တော် သို့ တက် သွား ရာ လမ်း တွင် စောင်း တန်း များ ပါ ရှိ ပုံ စ သည် တို့ ကို မြင် သော အ ခါ ရင် သပ် ရှု မော မ ဆုံး ဖြစ် ရ လေ ၏။

^၅ ထို့ ကြောင့် ရှင် ဘု ရင် အား “အ ကျွန်ုပ် တိုင်း ပြည် ၌ ကြား သိ နေ ရ သော မင်း ကြီး ၏ အောင် မြင် မှု သ တင်း၊ ဉာဏ် ပ ညာ သ တင်း များ သည် အ မှန် ပင် ဖြစ် ပေ ၏။

^၆ အ ကျွန်ုပ် ကိုယ် တိုင် ဤ နေ ရာ သို့ လာ ၍ မျက် စိ ဖြင့် မ မြင် ရ မီ အ ထိ ဤ သ တင်း ကို မ ယုံ ကြည် ခဲ့ ပါ။ အ ကျွန်ုပ် ကြား သိ ထား သော အ ရာ သည် ထက် ဝက် မျှ ပင် မ ရှိ ပါ။ မင်း ကြီး ၏ ဉာဏ် ပ ညာ ကြီး မား မှု သည် အ ကျွန်ုပ် ကြား သိ ရ သည် ထက် သာ လွန် နေ ပါ သည် တ ကား။ ^၇ မင်း ကြီး ထံ ခ စား ရ သော သူ တို့ သည် မင်္ဂ လာ ရှိ လှ ပါ သည် တ ကား။ ရှေ့ တော် တွင် အ စဉ် အ မှု ထမ်း ရ ပြီး မင်း ကြီး ၏ ပ ညာ စ ကား ကို ကြား နာ ရ သော သူ တို့ သည် မင်္ဂ လာ ရှိ လှ ပါ သည် တ ကား။ ^၈ မင်း ကြီး ကို နှစ် သက် မြတ် နိုး ၍ ရှင် ဘု ရင် အ ဖြစ် ရာ ဇ ပလ္လင် တွင် စံ မြန်း စေ တော် မူ သော မင်း ကြီး ၏ ဘု ရား သ ခင် ထာ ဝ ရ ဘု ရား သည် မင်္ဂ လာ ရှိ စေ သ တည်း။ မင်း ကြီး ၏ ဘု ရား သ ခင် သည် အစ္စ ရေး လူ မျိုး ကို ချစ် တော် မူ ၍ ထာ ဝ ရ တည် စေ လို သ ဖြင့် တ ရား မျှ တ စွာ၊ ‌ဖြောင့် မတ် စွာ စီ ရင် အုပ် ချုပ် ရန် မင်း ကြီး ကို ရှင် ဘု ရင် အ ဖြစ် ခန့် ထား တော် မူ ပြီ” ဟု ဆို လေ ၏။

^၉ ထို့ နောက် သူ သည် ရှင် ဘု ရင် အား ရွှေ တာ လန် တစ် ရာ့ နှစ် ဆယ်၊ မြောက် မြား စွာ သော အ မွှေး နံ့ သာ များ နှင့် အ ဖိုး တန် ကျောက် များ ကို ဆက် သ လေ ၏။ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး အား ရှေ ဘ ဘု ရင် မ ဆက် သ ခဲ့ သော များ ပြား လှ သော အ မွှေး နံ့ သာ မျိုး ကို နောက် ထပ် မ ရ ရှိ တော့ ချေ။

^၁၀ ထို့ ပြင် ဟု ရံ သို့ မ ဟုတ် ‘ဟိ ရံ’။ မင်း ကြီး ၏ အ မှု ထမ်း များ နှင့် ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ၏ အ မှု ထမ်း များ သည် ဩ ဖိ ရ အ ရပ် မှ ရွှေ များ ယူ ဆောင် လာ သည့် အ ပြင် စန္ဒ ကူး သစ် သား များ နှင့် အ ဖိုး တန် ကျောက် များ ကို လည်း ယူ ဆောင် လာ ပေး ၏။ ^၁၁ ရှင် ဘု ရင် သည် စန္ဒ ကူး သစ် သား များ ဖြင့် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ၏ အိမ် တော် လက် ရန်း နှင့် ဘု ရင့် နန်း တော် လက် ရန်း၊ သီ ချင်း သည် တို့ အ တွက် စောင်း ကောက် စောင်း ပြား များ ကို ပြု လုပ် ၏။ ထို မျှ လောက် များ ပြား လှ သော စန္ဒ ကူး သစ် သား တို့ ကို ယု ဒ ပြည် တွင် ယ ခင် က မ တွေ့ ဖူး ချေ။

^၁၂ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး သည် လည်း ရှေ ဘ ဘု ရင် မ အား စေ တ နာ အ လျောက် လက် ဆောင် များ ကို ပေး သည့် အ ပြင် သူ အ လို ရှိ သ မျှ၊ တောင်း သ မျှ တို့ ကို လည်း ပေး သေး ၏။ ထို့ နောက် သူ သည် မိ မိ နောက် လိုက် ဗိုလ် ပါ များ နှင့် အ တူ မိ မိ ပြည် သို့ ပြန် သွား လေ ၏။

^၁၃ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ထံ နှစ် စဉ် ရောက် လာ သော ရွှေ အ လေး ချိန် မှာ ရွှေ တာ လန် ခြောက် ရာ ‌ခြောက် ဆယ့် ခြောက် တာ လန် ၁၄,၃၅၂ ပိဿာ သို့ မ ဟုတ် ၂၂,၆၄၄ ကီ လို ဂ ရမ် ခန့်။ ရှိ ၏။ ^၁၄ ထို့ ပြင် ကုန် သည် များ၊ အ ရောင်း အ ဝယ် သ မား များ၊ အာ ရေ ဗျ ဘု ရင် အ ပေါင်း တို့ နှင့် တိုင်း ပြည် တွင်း ရှိ ဘု ရင် ခံ တို့ သည် လည်း ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ထံ ရွှေ ငွေ များ ကို ယူ ဆောင် လာ ပေး ၏။

^၁၅ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး သည် ဒိုင်း လွှား အ ကြီး အ ခု နှစ် ရာ ကို လည်း ရွှေ ဖြင့် ထု လုပ် ၏။ ဒိုင်း လွှား ကြီး တစ် ခု စီ တွင် ရွှေ အ ချိန် ခြောက် ရာ ရှယ် ၄.၅ ပိဿာ သို့ မ ဟုတ် ၆.၉ ကီ လို ဂ ရမ် ခန့်။ ကယ် ပါ ဝင် ၏။ ^၁၆ ဒိုင်း လွှား ငယ် အ ခု သုံး ရာ ကို လည်း ရွှေ ဖြင့် ထု လုပ် ၏။ ဒိုင်း လွှား ငယ် တစ် ခု စီ တွင် ရွှေ အ ချိန် သုံး ရာ ပါ ဝင် ၏။ ရှင် ဘု ရင် သည် ထို ဒိုင်း လွှား တို့ ကို လက် ဘ နွန် တော စံ နန်း ဆောင် တွင် ထား ရှိ ၏။

^၁၇ ထို့ ပြင် ရှင် ဘု ရင် သည် ဆင် စွယ် ရာ ဇ ပလ္လင် ကြီး ကို ထု လုပ် ပြီး ရွှေ စင် ဖြင့် မွမ်း မံ ထား ၏။ ^၁၈ ထို ပလ္လင် သည် လှေ ကား ခြောက် ထစ် ရှိ ပြီး ပလ္လင် တော် နှင့် ရွှေ ခြေ တင် ခုံ မှာ တစ် ဆက် တည်း ဖြစ် ၏။ ထိုင် ခုံ ၏ ဘေး တစ် ဖက် တစ် ချက် တွင် လက် ရန်း များ ပါ ရှိ ပြီး လက် ရန်း ဘေး နား တွင် ရပ် နေ သော ခြင်္သေ့ ရုပ် နှစ် ရုပ် ရှိ ၏။ ^၁၉ လှေ ကား ထစ် ခြောက် ထစ် တွင် တစ် ထစ် စီ ၏ ထိပ် တစ် ဖက် စီ ၌ ရပ် နေ သော ခြင်္သေ့ ရုပ် တစ် ရုပ် စီ စု စု ပေါင်း ခြင်္သေ့ ရုပ် တစ် ဆယ့် နှစ် ရုပ် ပါ ရှိ ၏။ ထို ကဲ့ သို့ သော ပလ္လင် မျိုး သည် မည် သည့် တိုင်း ပြည် တွင် မျှ မ ရှိ။

^၂၀ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ၏ ဖ လား အ သုံး အ ဆောင် အား လုံး မှာ ရွှေ ဖြင့် ပြု လုပ် ထား ၏။ လက် ဘ နွန် တော စံ နန်း ‌ဆောင် ၏ အ သုံး အ ဆောင် အား လုံး မှာ လည်း ရွှေ စင် ဖြင့် ပြု လုပ် ထား ၏။ ငွေ ထည် ပစ္စည်း တစ် ခု မျှ မ ရှိ။ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး လက် ထက် တွင် ငွေ သည် တန် ဖိုး မ ရှိ ဟု မှတ် ယူ ကြ ၏။ ^၂၁ ရှင် ဘု ရင် ပိုင် တာ ရှု သင်္ဘော သည် ဟု ရံ သို့ မ ဟုတ် ‘ဟိ ရံ’။ မင်း ကြီး ၏ အ မှု ထမ်း တို့ နှင့် အ တူ ကူး သန်း သွား လာ ၏။ ထို တာ ရှု သင်္ဘော သည် သုံး နှစ် တစ် ခါ ပြန် လာ ပြီး ရွှေ ငွေ များ၊ ဆင် စွယ် များ၊ မျောက် ဝံ များ၊ ဒေါင်း များ ကို ယူ ဆောင် လာ လေ့ ရှိ ၏။

^၂၂ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး သည် မြေ ကြီး ပေါ် ရှိ ရှင် ဘု ရင် အ ပေါင်း တို့ ထက် ဓ န ဥစ္စာ နှင့် ဉာဏ် ပ ညာ အ ရာ ၌ သာ လွန် ထူး ကဲ လေ ၏။ ^၂၃ မြေ တစ် ပြင် လုံး ရှိ ရှင် ဘု ရင် အ ပေါင်း တို့ သည် ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ၏ စိတ် နှ လုံး တွင် ဘု ရား သ ခင် သွင်း ပေး တော် မူ သော ဉာဏ် ပ ညာ နှင့် ယှဉ် သည့် စ ကား များ ကို ကြား နာ ရန် ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ထံ လာ လေ့ ရှိ ကြ ၏။ ^၂၄ နှစ် စဉ် နှစ် တိုင်း မင်း ကြီး ထံ ရောက် လာ သော သူ တို့ သည် ငွေ ထည် ရွှေ ထည် များ၊ အ ဝတ် အ ထည် များ၊ လက် နက် များ၊ အ မွှေး နံ့ သာ များ၊ မြင်း များ၊ လား များ စ သည် တို့ ကို လက် ဆောင် ပဏ္ဏာ အ ဖြစ် အ သီး သီး ဆက် သ လေ့ ရှိ ကြ ၏။

^၂၅ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ၌ မြင်း ဇောင်း လေး ထောင် နှင့် မြင်း ရ ထား များ၊ မြင်း စီး သူ ရဲ တစ် သောင်း နှစ် ထောင် ရှိ ပြီး ၎င်း တို့ ကို ရ ထား ထား ရှိ ရာ မြို့ များ နှင့် ရှင် ဘု ရင် စံ မြန်း ရာ ဂျေ ရု ဆ လင် မြို့ တို့ တွင် ထား ရှိ ၏။

^၂၆ သူ သည် ယူ ဖ ရေး တီး မြစ် တိုက် ရိုက် ပြန် ဆို လျှင် ‘မြစ်’။ မှ စ ၍ ဖိ လိတ္တိ ပြည်၊ အီ ဂျစ် ပြည် အ စွန် အ ဖျား တိုင် အောင် ရှင် ဘု ရင် အ ပေါင်း တို့ ကို အုပ် ချုပ် ရ ၏။

^၂၇ ရှင် ဘု ရင် သည် ဂျေ ရု ဆ လင် မြို့ တွင် ငွေ ကို ကျောက် ခဲ သ ဖွယ်၊ သစ် က တိုး ပင် များ ကို လွင် ပြင် ၌ ပေါက် သော သင်္ဘော သ ဖန်း ပင် သ ဖွယ် အ မြောက် အ မြား ထား ရှိ ၏။

^၂၈ အီ ဂျစ် ပြည် မှ စ ၍ တိုင်း နိုင် ငံ အ သီး သီး တို့ မှ မြင်း များ ကို ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ထံ တင်သွင်း လေ့ ရှိ ကြ ၏။

^၂၉ ကျန် ရှိ နေ သော ရှော လ မုန် မင်း ကြီး လက် ထက် အ ဖြစ် အ ပျက် အ စ မှ အ ဆုံး ကို ပ ရော ဖက် နာ သန် ၏ မှတ် တမ်း တွင် လည်း ကောင်း၊ ရှိ လော မြို့ သား အ ဟိ ယ ၏ အ နာ ဂတ္တိ ကျမ်း တွင် လည်း ကောင်း၊ နေ ဗတ် ၏ သား ယေ ရော ဗောင် မင်း ကြီး ၏ ဗျာ ဒိတ် ဆ ရာ ဣ ဒေါ ၏ ဗျာ ဒိတ် ကျမ်း တွင် လည်း ကောင်း ရေး မှတ် ထား ၏ တိုက် ရိုက် ပြန် ဆို လျှင် ‘ရေး မှတ် ထား သည် မ ဟုတ် လော’။ ။

^၃၀ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး သည် ဂျေ ရု ဆ လင် မြို့ တွင် အစ္စ ရေး တစ် မျိုး နွယ် လုံး ကို နှစ် ပေါင်း လေး ဆယ် အုပ် စိုး လေ ၏။ ^၃၁ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး သည် ဘိုး ဘေး တို့ နှင့် အ တူ အိပ် ပျော် ၍ ခ မည်း တော် ဒါ ဝိဒ် မင်း ကြီး ၏ မြို့ တွင် သူ့ ကို သင်္ဂြိုဟ် ကြ ၏။ သား တော် ရော ဗောင် သည် ခ မည်း တော် ၏ အ ရိုက် အ ရာ ကို ဆက် ခံ လေ ၏။

9

¹ When the queen of Sheba heard of the fame of Solomon, she came to test Solomon with hard questions at Jerusalem, with a very great caravan, including camels that bore spices, gold in abundance, and precious stones. When she had come to Solomon, she talked with him about all that was in her heart. ² Solomon answered all her questions. There wasn’t anything hidden from Solomon which he didn’t tell her.

³ When the queen of Sheba had seen the wisdom of Solomon, the house that he had built, ⁴ the food of his table, the seating of his servants, the attendance of his ministers, their clothing, his cup bearers and their clothing, and his ascent by which he went up to Yahweh’s house, there was no more spirit in her. or, she was breathless.

⁵ She said to the king, “It was a true report that I heard in my own land of your acts and of your wisdom. ⁶ However I didn’t believe their words until I came, and my eyes had seen it; and behold half of the greatness of your wisdom wasn’t told me. You exceed the fame that I heard! ⁷ Happy are your men, and happy are these your servants, who stand continually before you and hear your wisdom. ⁸ Blessed be Yahweh your God, who delighted in you and set you on his throne to be king for Yahweh your God, because your God loved Israel, to establish them forever. Therefore he made you king over them, to do justice and righteousness.”

⁹ She gave the king one hundred and twenty talents A talent is about 30 kilograms or 66 pounds or 965 Troy ounces, so 120 talents is about 3.6 metric tons of gold, spices in great abundance, and precious stones. There was never before such spice as the queen of Sheba gave to King Solomon.

¹⁰ The servants of Huram and the servants of Solomon, who brought gold from Ophir, also brought algum trees possibly Indian sandalwood, which has nice grain and a pleasant scent and is good for woodworking and precious stones. ¹¹ The king used algum tree wood to make terraces for Yahweh’s house and for the king’s house, and harps and stringed instruments for the singers. There were none like these seen before in the land of Judah.

¹² King Solomon gave to the queen of Sheba all her desire, whatever she asked, more than that which she had brought to the king. So she turned and went to her own land, she and her servants.

¹³ Now the weight of gold that came to Solomon in one year was six hundred sixty-six talents A talent is about 30 kilograms or 66 pounds or 965 Troy ounces, so 666 talents is about 20 metric tons of gold, ¹⁴ in addition to that which the traders and merchants brought. All the kings of Arabia and the governors of the country brought gold and silver to Solomon.

¹⁵ King Solomon made two hundred large shields of beaten gold. Six hundred shekels A shekel is about 10 grams or about 0.32 Troy ounces, so 600 shekels was about 6 kilograms or about 192 Troy ounces. of beaten gold went to one large shield. ¹⁶ He made three hundred shields of beaten gold. Three hundred shekels A shekel is about 10 grams or about 0.32 Troy ounces, so 300 shekels was about 3 kilograms or about 96 Troy ounces. of gold went to one shield. The king put them in the House of the Forest of Lebanon.

¹⁷ Moreover the king made a great throne of ivory, and overlaid it with pure gold. ¹⁸ There were six steps to the throne, with a footstool of gold, which were fastened to the throne, and armrests on either side by the place of the seat, and two lions standing beside the armrests. ¹⁹ Twelve lions stood there on the one side and on the other on the six steps. There was nothing like it made in any other kingdom.

²⁰ All King Solomon’s drinking vessels were of gold, and all the vessels of the House of the Forest of Lebanon were of pure gold. Silver was not considered valuable in the days of Solomon. ²¹ For the king had ships that went to Tarshish with Huram’s servants. Once every three years, the ships of Tarshish came bringing gold, silver, ivory, apes, and peacocks.

²² So King Solomon exceeded all the kings of the earth in riches and wisdom. ²³ All the kings of the earth sought the presence of Solomon to hear his wisdom, which God had put in his heart. ²⁴ They each brought tribute: vessels of silver, vessels of gold, clothing, armor, spices, horses, and mules every year.

²⁵ Solomon had four thousand stalls for horses and chariots, and twelve thousand horsemen that he stationed in the chariot cities and with the king at Jerusalem.

²⁶ He ruled over all the kings from the River even to the land of the Philistines, and to the border of Egypt.

²⁷ The king made silver as common in Jerusalem as stones, and he made cedars to be as abundant as the sycamore trees that are in the lowland.

²⁸ They brought horses for Solomon out of Egypt and out of all lands.

²⁹ Now the rest of the acts of Solomon, first and last, aren’t they written in the history of Nathan the prophet, and in the prophecy of Ahijah the Shilonite, and in the visions of Iddo the seer concerning Jeroboam the son of Nebat?

³⁰ Solomon reigned in Jerusalem over all Israel forty years. ³¹ Solomon slept with his fathers, and he was buried in his father David’s city; and Rehoboam his son reigned in his place.