၁၅

^၁ အစ္စ ရေး ဘု ရင် ယေ ရော ဗောင် မင်း ကြီး နန်း စံ နှစ် ဆယ့် ခု နစ် နှစ် တွင် ယု ဒ ဘု ရင် အာ မ ဇိ မင်း ကြီး ၏ သား တော် အာ ဇ ရိ သို့ မ ဟုတ် ‘ဩ ဇိ’။ နန်း တက် ၏။ ^၂ အာ ဇ ရိ နန်း တက် သော အ ခါ သက် တော် တစ် ဆယ့် ခြောက် နှစ် သာ ရှိ သေး ၏။ ဂျေ ရု ဆ လင် မြို့ တွင် ငါး ဆယ့် နှစ် နှစ် စိုး စံ ၏။ မယ် တော် ကား ဂျေ ရု ဆ လင် မြို့ သူ ယေ ခေါ လိ အ မည် ရှိ ၏။ ^၃ အာ ဇ ရိ သို့ မ ဟုတ် ‘ဩ ဇိ’။ မင်း ကြီး သည် ခ မည်း တော် အာ မ ဇိ မင်း ကြီး ပြု ကျင့် သ မျှ အ တိုင်း ထာ ဝ ရ ဘု ရား ရှေ့ တော် တွင် ‌ဖြောင့် မှန် စွာ ပြု ကျင့် ၏။ ^၄ သို့ သော် အ ထွတ် အ မြတ် ထား ရာ နေ ရာ တို့ ကို မ ဖယ် ရှား သော ကြောင့် လူ တို့ သည် ထို အ ထွတ် အ မြတ် ထား ရာ နေ ရာ တို့ ၌ ယဇ် ပူ ဇော် လျက်၊ နံ့ သာ ပေါင်း မီး ရှို့ ပူ ဇော် လျက် ရှိ ကြ ၏။

^၅ ထာ ဝ ရ ဘု ရား သည် အာ ဇ ရိ မင်း ကြီး ကို ဒဏ် ခတ် တော် မူ သ ဖြင့် သူ သည် အ နိစ္စ ရောက် သည် အ ထိ အ နာ ကြီး ရော ဂါ စွဲ ကပ် ပြီး သီး ခြား နန်း ဆောင် တွင် စံ မြန်း ရ ၏။ သား တော် ယော သံ သည် နန်း တွင်း ကို အုပ် စိုး ၍ တိုင်း သူ ပြည် သား လူ အ ပေါင်း တို့ ကို စီ ရင် အုပ် ချုပ် ရ လေ ၏။ ^၆ ကျန် ရှိ နေ သော အာ ဇ ရိ ‘ဩ ဇိ’ (၆ ရာ ၂၆:၂၂)။ မင်း ကြီး လက် ထက် အ ဖြစ် အ ပျက် များ၊ သူ ပြု ခဲ့ သ မျှ သော အ ရာ များ ကို ယု ဒ ဘု ရင် တို့ ၏ ရာ ဇ ဝင် မှတ် တမ်း တွင် ရေး မှတ် ထား ၏ တိုက် ရိုက် ပြန် ဆို လျှင် ‘ရေး မှတ် ထား သည် မ ဟုတ် လော’။ ။ ^၇ အာ ဇ ရိ ‘ဩ ဇိ’ (၆ ရာ ၂၆:၂၃)။ မင်း ကြီး သည် ဘိုး ဘေး တို့ နှင့် အ တူ အိပ် ပျော် ၍ သူ့ ကို ဘိုး ဘေး တို့ နှင့် အ တူ ဒါ ဝိဒ် မြို့ တွင် သင်္ဂြိုဟ် ကြ ၏။ သူ ၏ သား တော် ယော သံ သည် သူ့ အ ရိုက် အ ရာ ကို ဆက် ခံ ၏။

^၈ ယု ဒ ဘု ရင် အာ ဇ ရိ သို့ မ ဟုတ် ‘ဩ ဇိ’။ မင်း ကြီး နန်း စံ သုံး ဆယ့် ရှစ် နှစ် တွင် ယေ ရော ဗောင် မင်း ကြီး ၏ သား တော် ဇာ ခ ရိ သည် အစ္စ ရေး ဘု ရင် ဖြစ် လာ ပြီး ရှ မာ ရိ မြို့ တွင် ခြောက် လ စိုး စံ ၏။ ^၉ ဇာ ခ ရိ မင်း ကြီး သည် ဘိုး ဘေး တို့ ကဲ့ သို့ ပင် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ရှေ့ တော် တွင် မ ကောင်း မှု ကို ပြု ၏။ အစ္စ ရေး လူ မျိုး တို့ ကို လမ်း မှား စေ သည့် နေ ဗတ် ၏ သား ယေ ရော ဗောင် မင်း ကြီး ပြု သော အ ပြစ် များ ကို မ လွှဲ မ ရှောင် ခဲ့ ပေ။ ^၁၀ ယာ ဗက် ၏ သား ရှလ္လုံ သည် ဇာ ခ ရိ မင်း ကြီး အား လုပ် ကြံ ရန် လျှို့ ဝှက် ကြံ စည် ပြီး လူ အ များ ရှေ့ တွင် ပင် ကွပ် မျက် ၍ မင်း အ ရိုက် အ ရာ ကို ဆက် ခံ လေ ၏။ ^၁၁ ကျန် ရှိ နေ သော ဇာ ခ ရိ မင်း ကြီး လက် ထက် အ ဖြစ် အ ပျက် များ ကို အစ္စ ရေး ဘု ရင် တို့ ၏ ရာ ဇ ဝင် မှတ် တမ်း တွင် ရေး မှတ် ထား ၏ တိုက် ရိုက် ပြန် ဆို လျှင် ‘ရေး မှတ် ထား သည် မ ဟုတ် လော’။ ။

^၁၂ ဤ သည် မှာ “သင် ၏ သား မြေး လေး ဆက် အ ထိ အစ္စ ရေး လူ မျိုး တို့ ၏ ရာ ဇ ပလ္လင် တွင် စံ မြန်း ရ မည်” ဟု ထာ ဝ ရ ဘု ရား က ယေ ဟု အား မိန့် မှာ ထား သည့် စ ကား အ တိုင်း ပြည့် စုံ လာ ခြင်း ဖြစ် ၏။

^၁၃ ယု ဒ ဘု ရင် ဩ ဇိ မင်း ကြီး နန်း စံ သုံး ဆယ့် ကိုး နှစ် တွင် ယာ ဗက် ၏ သား ရှလ္လုံ နန်း တက် ပြီး ရှ မာ ရိ မြို့ တွင် တစ် လ စိုး စံ ၏။ ^၁၄ ဂါ ဒိ ၏ သား မေ န ဟင် သည် တိ ရ ဇာ မြို့ မှ ရှ မာ ရိ မြို့ သို့ ချီ သွား ပြီး ယာ ဗက် ၏ သား ရှလ္လုံ မင်း ကြီး ကို ရှ မာ ရိ မြို့ တွင် ပင် လုပ် ကြံ သတ် ဖြတ် ပြီး လျှင် သူ့ အ ရိုက် အ ရာ ကို ဆက် ခံ လေ ၏။ ^၁၅ ကျန် ရှိ သော ရှလ္လုံ မင်း ကြီး လက် ထက် အ ဖြစ် အ ပျက် များ၊ ရှင် ဘု ရင် ကို လုပ် ကြံ ရန် လျှို့ ဝှက် ကြံ စည် ခဲ့ ပုံ များ ကို အစ္စ ရေး ဘု ရင် တို့ ၏ ရာ ဇ ဝင် မှတ် တမ်း တွင် ရေး မှတ် ထား ၏ တိုက် ရိုက် ပြန် ဆို လျှင် ‘ရေး မှတ် ထား သည် မ ဟုတ် လော’။ ။ ^၁၆ တိ ဖ သ မြို့ တံ ခါး ကို မ ဖွင့် ပေး သော ကြောင့် မေ န ဟင် မင်း ကြီး သည် တိ ဖ သ မြို့ နှင့် မြို့ သူ မြို့ သား များ သာ မ က တိ ရ ဇာ မြို့ မှ စ ၍ တိ ဖ သ မြို့ နယ် နိ မိတ် အ ထိ တိုက် ခိုက် ဖျက် ဆီး လေ ၏။ ကိုယ် ဝန် ဆောင် အား လုံး ၏ ဗိုက် ကို ခွဲ ဖောက် ပစ် ၏။

^၁၇ ယု ဒ ဘု ရင် အာ ဇ ရိ မင်း ကြီး နန်း စံ သုံး ဆယ့် ကိုး နှစ် တွင် ဂါ ဒိ ၏ သား မေ န ဟင် သည် အစ္စ ရေး ဘု ရင် ဖြစ် လာ ပြီး ရှ မာ ရိ မြို့ တွင် ဆယ် နှစ် စိုး စံ ၏။ ^၁၈ သူ သည် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ရှေ့ တော် တွင် မ ကောင်း မှု ကို ပြု ၏။ အစ္စ ရေး လူ မျိုး တို့ ကို လမ်း မှား စေ သည့် နေ ဗတ် ၏ သား ယေ ရော ဗောင် ပြု သော အ ပြစ် များ ကို တစ် သက် လုံး မ လွှဲ မ ရှောင် ခဲ့ ပေ။

^၁၉ အ ဆီး ရီး ယား ဘု ရင် ပု လ မင်း ကြီး သည် အစ္စ ရေး ပြည် ကို လာ ရောက် တိုက် ခိုက် သ ဖြင့် မေ န ဟင် က ပု လ မင်း ကြီး မိ မိ နှင့် လက် တွဲ ပြီး မိ မိ လက် ထဲ ၌ နိုင် ငံ တော် တည် မြဲ လာ စေ ရန် ငွေ တာ လန် တစ် ထောင် ၂၂,၀၀၀ ပိဿာ သို့ မ ဟုတ် ၃၄,၀၀၀ ကီ လို ဂ ရမ် ခန့်။ ကို ဆက် သ လိုက် ၏။ ^၂၀ ထို သို့ အ ဆီး ရီး ယား ဘု ရင် အား ဆက် သ နိုင် ရန် မေ န ဟင် မင်း ကြီး သည် အစ္စ ရေး ပြည် ရှိ သူ ဌေး အား လုံး တို့ ထံ မှ တစ် ဦး လျှင် ငွေ ရှယ် ကယ် ငါး ဆယ် ၃၇.၅ ကျပ် သား သို့ မ ဟုတ် ၅၇၅ ဂ ရမ် ခန့်။ ကို ကောက် ခံ ခဲ့ ၏။ ဤ သို့ ဖြင့် အ ဆီး ရီး ယား ဘု ရင် သည် ထို ပြည် တွင် ဆက် မ နေ ဘဲ ပြန် လည် ဆုတ် ခွာ သွား ခဲ့ ၏။

^၂၁ ကျန် ရှိ နေ သော မေ န ဟင် မင်း ကြီး လက် ထက် အ ဖြစ် အ ပျက် များ၊ သူ ပြု ခဲ့ သ မျှ သော အ ရာ များ ကို အစ္စ ရေး ဘု ရင် တို့ ၏ ရာ ဇ ဝင် မှတ် တမ်း တွင် ရေး မှတ် ထား ၏ တိုက် ရိုက် ပြန် ဆို လျှင် ‘ရေး မှတ် ထား သည် မ ဟုတ် လော’။ ။ ^၂၂ မေ န ဟင် မင်း ကြီး သည် ဘိုး ဘေး တို့ နှင့် အ တူ အိပ် ပျော် ၍ သူ ၏ သား တော် ပေ က ဟိ သည် သူ့ အ ရိုက် အ ရာ ကို ဆက် ခံ ၏။

^၂၃ ယု ဒ ဘု ရင် အာ ဇ ရိ သို့ မ ဟုတ် ‘ဩ ဇိ’။ မင်း ကြီး နန်း စံ အ နှစ် ငါး ဆယ် တွင် မေ န ဟင် မင်း ကြီး ၏ သား တော် ပေ က ဟိ သည် အစ္စ ရေး ဘု ရင် ဖြစ် လာ ပြီး ရှ မာ ရိ မြို့ တွင် နှစ် နှစ် စိုး စံ ၏။ ^၂၄ သူ သည် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ရှေ့ တော် တွင် မ ကောင်း မှု ကို ပြု ၏။ အစ္စ ရေး လူ မျိုး တို့ ကို လမ်း မှား စေ သည့် နေ ဗတ် ၏ သား ယေ ရော ဗောင် မင်း ကြီး ပြု သော အ ပြစ် များ ကို မ လွှဲ မ ရှောင် ခဲ့ ပေ။ ^၂၅ ရေ မ လိ ၏ သား တပ် မှူး ပေ ကာ သည် အာ ဂေါ ဘ၊ အ ရေ ဟ နှင့် ဂိ လဒ် ပြည် သား အ ယောက် ငါး ဆယ် တို့ နှင့် အ တူ လျှို့ ဝှက် ကြံ စည် ပြီး ရှ မာ ရိ မြို့ ရှိ ဘု ရင့် နန်း တော် ခံ တပ် တွင် ပေ က ဟိ မင်း ကြီး ကို လုပ် ကြံ သတ် ဖြတ် လိုက် ၏။ ထို့ နောက် ပေ ကာ သည် ဘု ရင့် အ ရိုက် အ ရာ ကို ဆက် ခံ ‌လေ ၏။  ^၂၆ ကျန် ရှိ နေ သော ပေ က ဟိ မင်း ကြီး လက် ထက် အ ဖြစ် အ ပျက် များ၊ သူ ပြု ခဲ့ သ မျှ သော အ ရာ များ ကို အစ္စ ရေး ဘု ရင် တို့ ၏ ရာ ဇ ဝင် မှတ် တမ်း တွင် ရေး မှတ် ထား ၏ တိုက် ရိုက် ပြန် ဆို လျှင် ‘ရေး မှတ် ထား သည် မ ဟုတ် လော’။ ။

^၂၇ ယု ဒ ဘု ရင် အာ ဇ ရိ သို့ မ ဟုတ် ‘ဩ ဇိ’။ မင်း ကြီး နန်း စံ ငါး ဆယ့် နှစ် နှစ် တွင် ရေ မ လိ ၏ သား ပေ ကာ သည် အစ္စ ရေး ဘု ရင် ဖြစ် လာ ပြီး ရှ မာ ရိ မြို့ တွင် အ နှစ် နှစ် ဆယ် စိုး စံ ၏။ ^၂၈ သူ သည် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ရှေ့ တော် တွင် မ ကောင်း မှု ကို ပြု ၏။ အစ္စ ရေး လူ မျိုး တို့ ကို လမ်း မှား စေ သည့် နေ ဗတ် ၏ သား ယေ ရော ဗောင် မင်း ကြီး ပြု သော အ ပြစ် များ ကို မ လွှဲ မ ရှောင် ခဲ့ ပေ။

^၂၉ အစ္စ ရေး ဘု ရင် ပေ ကာ မင်း ကြီး လက် ထက် တွင် အ ဆီး ရီး ယား ဘု ရင် တိ ဂ လတ် ပိ လေ သာ မင်း ကြီး သည် စစ် ချီ လာ ၍ ဣ ယုန် မြို့၊ အာ ဗေ လ ဗက် မာ ခါ မြို့၊ ယာ နော မြို့၊ ကေ ဒေ ရှ မြို့၊ ဟာ ဇော် မြို့၊ ဂိ လဒ် ပြည်၊ ဂါ လိ လဲ ပြည် နှင့် နဿ လိ ပြည် တစ် ပြည် လုံး ကို သိမ်း ယူ ပြီး ပြည် သူ ပြည် သား တို့ ကို အ ဆီး ရီး ယား ပြည် သို့ ဖမ်း ခေါ် သွား ၏။

^၃၀ ဩ ဇိ မင်း ကြီး ၏ သား တော် ယော သံ မင်း ကြီး နန်း စံ အ နှစ် နှစ် ဆယ် တွင် ဧ လာ မင်း ကြီး ၏ သား တော် ဟော ရှေ သည် ရေ မ လိ ၏ သား ပေ ကာ မင်း ကြီး ကို လုပ် ကြံ ရန် လျှို့ ဝှက် ကြံ စည် ပြီး လုပ် ကြံ သတ် ဖြတ် ကာ သူ့ အ ရိုက် အ ရာ ကို ဆက် ခံ လေ ၏။ ^၃၁ ကျန် ရှိ နေ သော ပေ ကာ မင်း ကြီး လက် ထက် အ ဖြစ် အ ပျက် များ၊ သူ ပြု ခဲ့ သော အ ရာ များ ကို အစ္စ ရေး ဘု ရင် တို့ ၏ ရာ ဇ ဝင် မှတ် တမ်း တွင် ရေး မှတ် ထား ၏ တိုက် ရိုက် ပြန် ဆို လျှင် ‘ရေး မှတ် ထား သည် မ ဟုတ် လော’။ ။

^၃၂ ရေ မ လိ ၏ သား အစ္စ ရေး ဘု ရင် ပေ ကာ မင်း ကြီး နန်း စံ နှစ် နှစ် တွင် ယု ဒ ဘု ရင် ဩ ဇိ မင်း ကြီး ၏ သား တော် ယော သံ နန်း တက် ၏။ ^၃၃ ယော သံ နန်း တက် သော အ ခါ သက် တော် နှစ် ဆယ့် ငါး နှစ် ရှိ ပြီး ဂျေ ရု ဆ လင် မြို့ တွင် တစ် ဆယ့် ခြောက် နှစ် စိုး စံ ၏။ မယ် တော် ကား ဇာ ဒုတ် ၏ သ မီး ယေ ရု ရှာ အ မည် ရှိ ၏။ ^၃၄ ယော သံ မင်း ကြီး သည် ခ မည်း တော် ဩ ဇိ မင်း ကြီး ပြု ကျင့် သ မျှ အ တိုင်း ထာ ဝ ရ ဘု ရား ၏ ရှေ့ တော် တွင် ဖြောင့် မှန် စွာ ပြု ကျင့် ၏။ ^၃၅ သို့ သော် အ ထွတ် အ မြတ် ထား ရာ နေ ရာ တို့ ကို မ ဖယ် ရှား ခဲ့ ပေ။ လူ တို့ သည် အ ထွတ် အ မြတ် ထား ရာ နေ ရာ များ တွင် ယဇ် ပူ ဇော် လျက်၊ နံ့ သာ ပေါင်း မီး ရှို့ ပူ ဇော် လျက် ရှိ ၏။ သူ သည် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ၏ အိမ် တော် အ ထက် တံ ခါး ကို လည်း တည် ဆောက် ခဲ့ ၏။

^၃၆ ကျန် ရှိ နေ သော ယော သံ မင်း ကြီး လက် ထက် အ ဖြစ် အ ပျက် များ၊ သူ ပြု ခဲ့ သော အ ရာ များ ကို ယု ဒ ဘု ရင် တို့ ၏ ရာ ဇ ဝင် မှတ် တမ်း တွင် ရေး မှတ် ထား ၏ တိုက် ရိုက် ပြန် ဆို လျှင် ‘ရေး မှတ် ထား သည် မ ဟုတ် လော’။ ။

^၃၇ ထို အ ချိန် တွင် ထာ ဝ ရ ဘု ရား သည် ဆီး ရီး ယား ဘု ရင် ရေ ဇိန် မင်း ကြီး နှင့် ရေ မ လိ ၏ သား ပေ ကာ မင်း ကြီး တို့ ကို လွှတ် ၍ ယု ဒ ပြည် ကို စ တင် တိုက် ခိုက် စေ ၏။

^၃၈ ယော သံ မင်း ကြီး သည် ဘိုး ဘေး တို့ နှင့် အ တူ အိပ် ပျော် ၍ သူ ၏ ဘိုး ဘေး တို့ နှင့် အ တူ ဒါ ဝိဒ် မြို့ တွင် သင်္ဂြိုဟ် ကြ ၏။ သူ ၏ သား တော် အာ ခတ် သည် သူ့ အ ရိုက် အ ရာ ကို ဆက် ခံ ၏။

15

¹ In the twenty-seventh year of Jeroboam king of Israel, Azariah son of Amaziah king of Judah began to reign. ² He was sixteen years old when he began to reign, and he reigned fifty-two years in Jerusalem. His mother’s name was Jecoliah of Jerusalem. ³ He did that which was right in Yahweh’s eyes, according to all that his father Amaziah had done. ⁴ However, the high places were not taken away. The people still sacrificed and burned incense in the high places.

⁵ Yahweh struck the king, so that he was a leper to the day of his death, and lived in a separate house. Jotham, the king’s son, was over the household, judging the people of the land. ⁶ Now the rest of the acts of Azariah, and all that he did, aren’t they written in the book of the chronicles of the kings of Judah? ⁷ Azariah slept with his fathers; and they buried him with his fathers in David’s city; and Jotham his son reigned in his place.

⁸ In the thirty-eighth year of Azariah king of Judah, Zechariah the son of Jeroboam reigned over Israel in Samaria six months. ⁹ He did that which was evil in Yahweh’s sight, as his fathers had done. He didn’t depart from the sins of Jeroboam the son of Nebat, with which he made Israel to sin. ¹⁰ Shallum the son of Jabesh conspired against him, and struck him before the people and killed him, and reigned in his place. ¹¹ Now the rest of the acts of Zechariah, behold, they are written in the book of the chronicles of the kings of Israel.

¹² This was Yahweh’s word which he spoke to Jehu, saying, “Your sons to the fourth generation shall sit on the throne of Israel.” So it came to pass.

¹³ Shallum the son of Jabesh began to reign in the thirty-ninth year of Uzziah king of Judah, and he reigned for a month in Samaria. ¹⁴ Menahem the son of Gadi went up from Tirzah, came to Samaria, struck Shallum the son of Jabesh in Samaria, killed him, and reigned in his place. ¹⁵ Now the rest of the acts of Shallum, and his conspiracy which he made, behold, they are written in the book of the chronicles of the kings of Israel. ¹⁶ Then Menahem attacked Tiphsah and all who were in it and its border areas, from Tirzah. He attacked it because they didn’t open their gates to him, and he ripped up all their women who were with child.

¹⁷ In the thirty ninth year of Azariah king of Judah, Menahem the son of Gadi began to reign over Israel for ten years in Samaria. ¹⁸ He did that which was evil in Yahweh’s sight. He didn’t depart all his days from the sins of Jeroboam the son of Nebat, with which he made Israel to sin.

¹⁹ Pul the king of Assyria came against the land, and Menahem gave Pul one thousand talents A talent is about 30 kilograms or 66 pounds so 1000 talents is about 30 metric tons of silver, that his hand might be with him to confirm the kingdom in his hand. ²⁰ Menahem exacted the money from Israel, even from all the mighty men of wealth, from each man fifty shekels A shekel is about 10 grams or about 0.35 ounces, so 50 shekels was about 0.5 kilograms or 1.1 pounds of silver, to give to the king of Assyria. So the king of Assyria turned back, and didn’t stay there in the land.

²¹ Now the rest of the acts of Menahem, and all that he did, aren’t they written in the book of the chronicles of the kings of Israel? ²² Menahem slept with his fathers, and Pekahiah his son reigned in his place.

²³ In the fiftieth year of Azariah king of Judah, Pekahiah the son of Menahem began to reign over Israel in Samaria for two years. ²⁴ He did that which was evil in Yahweh’s sight. He didn’t depart from the sins of Jeroboam the son of Nebat, with which he made Israel to sin. ²⁵ Pekah the son of Remaliah, his captain, conspired against him and attacked him in Samaria, in the fortress of the king’s house, with Argob and Arieh; and with him were fifty men of the Gileadites. He killed him, and reigned in his place. ²⁶ Now the rest of the acts of Pekahiah, and all that he did, behold, they are written in the book of the chronicles of the kings of Israel.

²⁷ In the fifty-second year of Azariah king of Judah, Pekah the son of Remaliah began to reign over Israel in Samaria for twenty years. ²⁸ He did that which was evil in Yahweh’s sight. He didn’t depart from the sins of Jeroboam the son of Nebat, with which he made Israel to sin.

²⁹ In the days of Pekah king of Israel, Tiglath Pileser king of Assyria came and took Ijon, Abel Beth Maacah, Janoah, Kedesh, Hazor, Gilead, and Galilee, all the land of Naphtali; and he carried them captive to Assyria.

³⁰ Hoshea the son of Elah made a conspiracy against Pekah the son of Remaliah, attacked him, killed him, and reigned in his place, in the twentieth year of Jotham the son of Uzziah. ³¹ Now the rest of the acts of Pekah, and all that he did, behold, they are written in the book of the chronicles of the kings of Israel.

³² In the second year of Pekah the son of Remaliah king of Israel, Jotham the son of Uzziah king of Judah began to reign. ³³ He was twenty-five years old when he began to reign, and he reigned sixteen years in Jerusalem. His mother’s name was Jerusha the daughter of Zadok. ³⁴ He did that which was right in Yahweh’s eyes. He did according to all that his father Uzziah had done. ³⁵ However the high places were not taken away. The people still sacrificed and burned incense in the high places. He built the upper gate of Yahweh’s house.

³⁶ Now the rest of the acts of Jotham, and all that he did, aren’t they written in the book of the chronicles of the kings of Judah?

³⁷ In those days, Yahweh began to send Rezin the king of Syria and Pekah the son of Remaliah against Judah.

³⁸ Jotham slept with his fathers, and was buried with his fathers in his father David’s city; and Ahaz his son reigned in his place.

၁၅

^၁ အစ္စ ရေး ဘု ရင် ယေ ရော ဗောင် မင်း ကြီး နန်း စံ နှစ် ဆယ့် ခု နစ် နှစ် တွင် ယု ဒ ဘု ရင် အာ မ ဇိ မင်း ကြီး ၏ သား တော် အာ ဇ ရိ သို့ မ ဟုတ် ‘ဩ ဇိ’။ နန်း တက် ၏။ ^၂ အာ ဇ ရိ နန်း တက် သော အ ခါ သက် တော် တစ် ဆယ့် ခြောက် နှစ် သာ ရှိ သေး ၏။ ဂျေ ရု ဆ လင် မြို့ တွင် ငါး ဆယ့် နှစ် နှစ် စိုး စံ ၏။ မယ် တော် ကား ဂျေ ရု ဆ လင် မြို့ သူ ယေ ခေါ လိ အ မည် ရှိ ၏။ ^၃ အာ ဇ ရိ သို့ မ ဟုတ် ‘ဩ ဇိ’။ မင်း ကြီး သည် ခ မည်း တော် အာ မ ဇိ မင်း ကြီး ပြု ကျင့် သ မျှ အ တိုင်း ထာ ဝ ရ ဘု ရား ရှေ့ တော် တွင် ‌ဖြောင့် မှန် စွာ ပြု ကျင့် ၏။ ^၄ သို့ သော် အ ထွတ် အ မြတ် ထား ရာ နေ ရာ တို့ ကို မ ဖယ် ရှား သော ကြောင့် လူ တို့ သည် ထို အ ထွတ် အ မြတ် ထား ရာ နေ ရာ တို့ ၌ ယဇ် ပူ ဇော် လျက်၊ နံ့ သာ ပေါင်း မီး ရှို့ ပူ ဇော် လျက် ရှိ ကြ ၏။

^၅ ထာ ဝ ရ ဘု ရား သည် အာ ဇ ရိ မင်း ကြီး ကို ဒဏ် ခတ် တော် မူ သ ဖြင့် သူ သည် အ နိစ္စ ရောက် သည် အ ထိ အ နာ ကြီး ရော ဂါ စွဲ ကပ် ပြီး သီး ခြား နန်း ဆောင် တွင် စံ မြန်း ရ ၏။ သား တော် ယော သံ သည် နန်း တွင်း ကို အုပ် စိုး ၍ တိုင်း သူ ပြည် သား လူ အ ပေါင်း တို့ ကို စီ ရင် အုပ် ချုပ် ရ လေ ၏။ ^၆ ကျန် ရှိ နေ သော အာ ဇ ရိ ‘ဩ ဇိ’ (၆ ရာ ၂၆:၂၂)။ မင်း ကြီး လက် ထက် အ ဖြစ် အ ပျက် များ၊ သူ ပြု ခဲ့ သ မျှ သော အ ရာ များ ကို ယု ဒ ဘု ရင် တို့ ၏ ရာ ဇ ဝင် မှတ် တမ်း တွင် ရေး မှတ် ထား ၏ တိုက် ရိုက် ပြန် ဆို လျှင် ‘ရေး မှတ် ထား သည် မ ဟုတ် လော’။ ။ ^၇ အာ ဇ ရိ ‘ဩ ဇိ’ (၆ ရာ ၂၆:၂၃)။ မင်း ကြီး သည် ဘိုး ဘေး တို့ နှင့် အ တူ အိပ် ပျော် ၍ သူ့ ကို ဘိုး ဘေး တို့ နှင့် အ တူ ဒါ ဝိဒ် မြို့ တွင် သင်္ဂြိုဟ် ကြ ၏။ သူ ၏ သား တော် ယော သံ သည် သူ့ အ ရိုက် အ ရာ ကို ဆက် ခံ ၏။

^၈ ယု ဒ ဘု ရင် အာ ဇ ရိ သို့ မ ဟုတ် ‘ဩ ဇိ’။ မင်း ကြီး နန်း စံ သုံး ဆယ့် ရှစ် နှစ် တွင် ယေ ရော ဗောင် မင်း ကြီး ၏ သား တော် ဇာ ခ ရိ သည် အစ္စ ရေး ဘု ရင် ဖြစ် လာ ပြီး ရှ မာ ရိ မြို့ တွင် ခြောက် လ စိုး စံ ၏။ ^၉ ဇာ ခ ရိ မင်း ကြီး သည် ဘိုး ဘေး တို့ ကဲ့ သို့ ပင် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ရှေ့ တော် တွင် မ ကောင်း မှု ကို ပြု ၏။ အစ္စ ရေး လူ မျိုး တို့ ကို လမ်း မှား စေ သည့် နေ ဗတ် ၏ သား ယေ ရော ဗောင် မင်း ကြီး ပြု သော အ ပြစ် များ ကို မ လွှဲ မ ရှောင် ခဲ့ ပေ။ ^၁၀ ယာ ဗက် ၏ သား ရှလ္လုံ သည် ဇာ ခ ရိ မင်း ကြီး အား လုပ် ကြံ ရန် လျှို့ ဝှက် ကြံ စည် ပြီး လူ အ များ ရှေ့ တွင် ပင် ကွပ် မျက် ၍ မင်း အ ရိုက် အ ရာ ကို ဆက် ခံ လေ ၏။ ^၁၁ ကျန် ရှိ နေ သော ဇာ ခ ရိ မင်း ကြီး လက် ထက် အ ဖြစ် အ ပျက် များ ကို အစ္စ ရေး ဘု ရင် တို့ ၏ ရာ ဇ ဝင် မှတ် တမ်း တွင် ရေး မှတ် ထား ၏ တိုက် ရိုက် ပြန် ဆို လျှင် ‘ရေး မှတ် ထား သည် မ ဟုတ် လော’။ ။

^၁၂ ဤ သည် မှာ “သင် ၏ သား မြေး လေး ဆက် အ ထိ အစ္စ ရေး လူ မျိုး တို့ ၏ ရာ ဇ ပလ္လင် တွင် စံ မြန်း ရ မည်” ဟု ထာ ဝ ရ ဘု ရား က ယေ ဟု အား မိန့် မှာ ထား သည့် စ ကား အ တိုင်း ပြည့် စုံ လာ ခြင်း ဖြစ် ၏။

^၁၃ ယု ဒ ဘု ရင် ဩ ဇိ မင်း ကြီး နန်း စံ သုံး ဆယ့် ကိုး နှစ် တွင် ယာ ဗက် ၏ သား ရှလ္လုံ နန်း တက် ပြီး ရှ မာ ရိ မြို့ တွင် တစ် လ စိုး စံ ၏။ ^၁၄ ဂါ ဒိ ၏ သား မေ န ဟင် သည် တိ ရ ဇာ မြို့ မှ ရှ မာ ရိ မြို့ သို့ ချီ သွား ပြီး ယာ ဗက် ၏ သား ရှလ္လုံ မင်း ကြီး ကို ရှ မာ ရိ မြို့ တွင် ပင် လုပ် ကြံ သတ် ဖြတ် ပြီး လျှင် သူ့ အ ရိုက် အ ရာ ကို ဆက် ခံ လေ ၏။ ^၁၅ ကျန် ရှိ သော ရှလ္လုံ မင်း ကြီး လက် ထက် အ ဖြစ် အ ပျက် များ၊ ရှင် ဘု ရင် ကို လုပ် ကြံ ရန် လျှို့ ဝှက် ကြံ စည် ခဲ့ ပုံ များ ကို အစ္စ ရေး ဘု ရင် တို့ ၏ ရာ ဇ ဝင် မှတ် တမ်း တွင် ရေး မှတ် ထား ၏ တိုက် ရိုက် ပြန် ဆို လျှင် ‘ရေး မှတ် ထား သည် မ ဟုတ် လော’။ ။ ^၁၆ တိ ဖ သ မြို့ တံ ခါး ကို မ ဖွင့် ပေး သော ကြောင့် မေ န ဟင် မင်း ကြီး သည် တိ ဖ သ မြို့ နှင့် မြို့ သူ မြို့ သား များ သာ မ က တိ ရ ဇာ မြို့ မှ စ ၍ တိ ဖ သ မြို့ နယ် နိ မိတ် အ ထိ တိုက် ခိုက် ဖျက် ဆီး လေ ၏။ ကိုယ် ဝန် ဆောင် အား လုံး ၏ ဗိုက် ကို ခွဲ ဖောက် ပစ် ၏။

^၁၇ ယု ဒ ဘု ရင် အာ ဇ ရိ မင်း ကြီး နန်း စံ သုံး ဆယ့် ကိုး နှစ် တွင် ဂါ ဒိ ၏ သား မေ န ဟင် သည် အစ္စ ရေး ဘု ရင် ဖြစ် လာ ပြီး ရှ မာ ရိ မြို့ တွင် ဆယ် နှစ် စိုး စံ ၏။ ^၁၈ သူ သည် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ရှေ့ တော် တွင် မ ကောင်း မှု ကို ပြု ၏။ အစ္စ ရေး လူ မျိုး တို့ ကို လမ်း မှား စေ သည့် နေ ဗတ် ၏ သား ယေ ရော ဗောင် ပြု သော အ ပြစ် များ ကို တစ် သက် လုံး မ လွှဲ မ ရှောင် ခဲ့ ပေ။

^၁၉ အ ဆီး ရီး ယား ဘု ရင် ပု လ မင်း ကြီး သည် အစ္စ ရေး ပြည် ကို လာ ရောက် တိုက် ခိုက် သ ဖြင့် မေ န ဟင် က ပု လ မင်း ကြီး မိ မိ နှင့် လက် တွဲ ပြီး မိ မိ လက် ထဲ ၌ နိုင် ငံ တော် တည် မြဲ လာ စေ ရန် ငွေ တာ လန် တစ် ထောင် ၂၂,၀၀၀ ပိဿာ သို့ မ ဟုတ် ၃၄,၀၀၀ ကီ လို ဂ ရမ် ခန့်။ ကို ဆက် သ လိုက် ၏။ ^၂၀ ထို သို့ အ ဆီး ရီး ယား ဘု ရင် အား ဆက် သ နိုင် ရန် မေ န ဟင် မင်း ကြီး သည် အစ္စ ရေး ပြည် ရှိ သူ ဌေး အား လုံး တို့ ထံ မှ တစ် ဦး လျှင် ငွေ ရှယ် ကယ် ငါး ဆယ် ၃၇.၅ ကျပ် သား သို့ မ ဟုတ် ၅၇၅ ဂ ရမ် ခန့်။ ကို ကောက် ခံ ခဲ့ ၏။ ဤ သို့ ဖြင့် အ ဆီး ရီး ယား ဘု ရင် သည် ထို ပြည် တွင် ဆက် မ နေ ဘဲ ပြန် လည် ဆုတ် ခွာ သွား ခဲ့ ၏။

^၂၁ ကျန် ရှိ နေ သော မေ န ဟင် မင်း ကြီး လက် ထက် အ ဖြစ် အ ပျက် များ၊ သူ ပြု ခဲ့ သ မျှ သော အ ရာ များ ကို အစ္စ ရေး ဘု ရင် တို့ ၏ ရာ ဇ ဝင် မှတ် တမ်း တွင် ရေး မှတ် ထား ၏ တိုက် ရိုက် ပြန် ဆို လျှင် ‘ရေး မှတ် ထား သည် မ ဟုတ် လော’။ ။ ^၂၂ မေ န ဟင် မင်း ကြီး သည် ဘိုး ဘေး တို့ နှင့် အ တူ အိပ် ပျော် ၍ သူ ၏ သား တော် ပေ က ဟိ သည် သူ့ အ ရိုက် အ ရာ ကို ဆက် ခံ ၏။

^၂၃ ယု ဒ ဘု ရင် အာ ဇ ရိ သို့ မ ဟုတ် ‘ဩ ဇိ’။ မင်း ကြီး နန်း စံ အ နှစ် ငါး ဆယ် တွင် မေ န ဟင် မင်း ကြီး ၏ သား တော် ပေ က ဟိ သည် အစ္စ ရေး ဘု ရင် ဖြစ် လာ ပြီး ရှ မာ ရိ မြို့ တွင် နှစ် နှစ် စိုး စံ ၏။ ^၂၄ သူ သည် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ရှေ့ တော် တွင် မ ကောင်း မှု ကို ပြု ၏။ အစ္စ ရေး လူ မျိုး တို့ ကို လမ်း မှား စေ သည့် နေ ဗတ် ၏ သား ယေ ရော ဗောင် မင်း ကြီး ပြု သော အ ပြစ် များ ကို မ လွှဲ မ ရှောင် ခဲ့ ပေ။ ^၂၅ ရေ မ လိ ၏ သား တပ် မှူး ပေ ကာ သည် အာ ဂေါ ဘ၊ အ ရေ ဟ နှင့် ဂိ လဒ် ပြည် သား အ ယောက် ငါး ဆယ် တို့ နှင့် အ တူ လျှို့ ဝှက် ကြံ စည် ပြီး ရှ မာ ရိ မြို့ ရှိ ဘု ရင့် နန်း တော် ခံ တပ် တွင် ပေ က ဟိ မင်း ကြီး ကို လုပ် ကြံ သတ် ဖြတ် လိုက် ၏။ ထို့ နောက် ပေ ကာ သည် ဘု ရင့် အ ရိုက် အ ရာ ကို ဆက် ခံ ‌လေ ၏။  ^၂၆ ကျန် ရှိ နေ သော ပေ က ဟိ မင်း ကြီး လက် ထက် အ ဖြစ် အ ပျက် များ၊ သူ ပြု ခဲ့ သ မျှ သော အ ရာ များ ကို အစ္စ ရေး ဘု ရင် တို့ ၏ ရာ ဇ ဝင် မှတ် တမ်း တွင် ရေး မှတ် ထား ၏ တိုက် ရိုက် ပြန် ဆို လျှင် ‘ရေး မှတ် ထား သည် မ ဟုတ် လော’။ ။

^၂၇ ယု ဒ ဘု ရင် အာ ဇ ရိ သို့ မ ဟုတ် ‘ဩ ဇိ’။ မင်း ကြီး နန်း စံ ငါး ဆယ့် နှစ် နှစ် တွင် ရေ မ လိ ၏ သား ပေ ကာ သည် အစ္စ ရေး ဘု ရင် ဖြစ် လာ ပြီး ရှ မာ ရိ မြို့ တွင် အ နှစ် နှစ် ဆယ် စိုး စံ ၏။ ^၂၈ သူ သည် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ရှေ့ တော် တွင် မ ကောင်း မှု ကို ပြု ၏။ အစ္စ ရေး လူ မျိုး တို့ ကို လမ်း မှား စေ သည့် နေ ဗတ် ၏ သား ယေ ရော ဗောင် မင်း ကြီး ပြု သော အ ပြစ် များ ကို မ လွှဲ မ ရှောင် ခဲ့ ပေ။

^၂၉ အစ္စ ရေး ဘု ရင် ပေ ကာ မင်း ကြီး လက် ထက် တွင် အ ဆီး ရီး ယား ဘု ရင် တိ ဂ လတ် ပိ လေ သာ မင်း ကြီး သည် စစ် ချီ လာ ၍ ဣ ယုန် မြို့၊ အာ ဗေ လ ဗက် မာ ခါ မြို့၊ ယာ နော မြို့၊ ကေ ဒေ ရှ မြို့၊ ဟာ ဇော် မြို့၊ ဂိ လဒ် ပြည်၊ ဂါ လိ လဲ ပြည် နှင့် နဿ လိ ပြည် တစ် ပြည် လုံး ကို သိမ်း ယူ ပြီး ပြည် သူ ပြည် သား တို့ ကို အ ဆီး ရီး ယား ပြည် သို့ ဖမ်း ခေါ် သွား ၏။

^၃၀ ဩ ဇိ မင်း ကြီး ၏ သား တော် ယော သံ မင်း ကြီး နန်း စံ အ နှစ် နှစ် ဆယ် တွင် ဧ လာ မင်း ကြီး ၏ သား တော် ဟော ရှေ သည် ရေ မ လိ ၏ သား ပေ ကာ မင်း ကြီး ကို လုပ် ကြံ ရန် လျှို့ ဝှက် ကြံ စည် ပြီး လုပ် ကြံ သတ် ဖြတ် ကာ သူ့ အ ရိုက် အ ရာ ကို ဆက် ခံ လေ ၏။ ^၃၁ ကျန် ရှိ နေ သော ပေ ကာ မင်း ကြီး လက် ထက် အ ဖြစ် အ ပျက် များ၊ သူ ပြု ခဲ့ သော အ ရာ များ ကို အစ္စ ရေး ဘု ရင် တို့ ၏ ရာ ဇ ဝင် မှတ် တမ်း တွင် ရေး မှတ် ထား ၏ တိုက် ရိုက် ပြန် ဆို လျှင် ‘ရေး မှတ် ထား သည် မ ဟုတ် လော’။ ။

^၃၂ ရေ မ လိ ၏ သား အစ္စ ရေး ဘု ရင် ပေ ကာ မင်း ကြီး နန်း စံ နှစ် နှစ် တွင် ယု ဒ ဘု ရင် ဩ ဇိ မင်း ကြီး ၏ သား တော် ယော သံ နန်း တက် ၏။ ^၃၃ ယော သံ နန်း တက် သော အ ခါ သက် တော် နှစ် ဆယ့် ငါး နှစ် ရှိ ပြီး ဂျေ ရု ဆ လင် မြို့ တွင် တစ် ဆယ့် ခြောက် နှစ် စိုး စံ ၏။ မယ် တော် ကား ဇာ ဒုတ် ၏ သ မီး ယေ ရု ရှာ အ မည် ရှိ ၏။ ^၃၄ ယော သံ မင်း ကြီး သည် ခ မည်း တော် ဩ ဇိ မင်း ကြီး ပြု ကျင့် သ မျှ အ တိုင်း ထာ ဝ ရ ဘု ရား ၏ ရှေ့ တော် တွင် ဖြောင့် မှန် စွာ ပြု ကျင့် ၏။ ^၃၅ သို့ သော် အ ထွတ် အ မြတ် ထား ရာ နေ ရာ တို့ ကို မ ဖယ် ရှား ခဲ့ ပေ။ လူ တို့ သည် အ ထွတ် အ မြတ် ထား ရာ နေ ရာ များ တွင် ယဇ် ပူ ဇော် လျက်၊ နံ့ သာ ပေါင်း မီး ရှို့ ပူ ဇော် လျက် ရှိ ၏။ သူ သည် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ၏ အိမ် တော် အ ထက် တံ ခါး ကို လည်း တည် ဆောက် ခဲ့ ၏။

^၃၆ ကျန် ရှိ နေ သော ယော သံ မင်း ကြီး လက် ထက် အ ဖြစ် အ ပျက် များ၊ သူ ပြု ခဲ့ သော အ ရာ များ ကို ယု ဒ ဘု ရင် တို့ ၏ ရာ ဇ ဝင် မှတ် တမ်း တွင် ရေး မှတ် ထား ၏ တိုက် ရိုက် ပြန် ဆို လျှင် ‘ရေး မှတ် ထား သည် မ ဟုတ် လော’။ ။

^၃၇ ထို အ ချိန် တွင် ထာ ဝ ရ ဘု ရား သည် ဆီး ရီး ယား ဘု ရင် ရေ ဇိန် မင်း ကြီး နှင့် ရေ မ လိ ၏ သား ပေ ကာ မင်း ကြီး တို့ ကို လွှတ် ၍ ယု ဒ ပြည် ကို စ တင် တိုက် ခိုက် စေ ၏။

^၃၈ ယော သံ မင်း ကြီး သည် ဘိုး ဘေး တို့ နှင့် အ တူ အိပ် ပျော် ၍ သူ ၏ ဘိုး ဘေး တို့ နှင့် အ တူ ဒါ ဝိဒ် မြို့ တွင် သင်္ဂြိုဟ် ကြ ၏။ သူ ၏ သား တော် အာ ခတ် သည် သူ့ အ ရိုက် အ ရာ ကို ဆက် ခံ ၏။

15

¹ In the twenty-seventh year of Jeroboam king of Israel, Azariah son of Amaziah king of Judah began to reign. ² He was sixteen years old when he began to reign, and he reigned fifty-two years in Jerusalem. His mother’s name was Jecoliah of Jerusalem. ³ He did that which was right in Yahweh’s eyes, according to all that his father Amaziah had done. ⁴ However, the high places were not taken away. The people still sacrificed and burned incense in the high places.

⁵ Yahweh struck the king, so that he was a leper to the day of his death, and lived in a separate house. Jotham, the king’s son, was over the household, judging the people of the land. ⁶ Now the rest of the acts of Azariah, and all that he did, aren’t they written in the book of the chronicles of the kings of Judah? ⁷ Azariah slept with his fathers; and they buried him with his fathers in David’s city; and Jotham his son reigned in his place.

⁸ In the thirty-eighth year of Azariah king of Judah, Zechariah the son of Jeroboam reigned over Israel in Samaria six months. ⁹ He did that which was evil in Yahweh’s sight, as his fathers had done. He didn’t depart from the sins of Jeroboam the son of Nebat, with which he made Israel to sin. ¹⁰ Shallum the son of Jabesh conspired against him, and struck him before the people and killed him, and reigned in his place. ¹¹ Now the rest of the acts of Zechariah, behold, they are written in the book of the chronicles of the kings of Israel.

¹² This was Yahweh’s word which he spoke to Jehu, saying, “Your sons to the fourth generation shall sit on the throne of Israel.” So it came to pass.

¹³ Shallum the son of Jabesh began to reign in the thirty-ninth year of Uzziah king of Judah, and he reigned for a month in Samaria. ¹⁴ Menahem the son of Gadi went up from Tirzah, came to Samaria, struck Shallum the son of Jabesh in Samaria, killed him, and reigned in his place. ¹⁵ Now the rest of the acts of Shallum, and his conspiracy which he made, behold, they are written in the book of the chronicles of the kings of Israel. ¹⁶ Then Menahem attacked Tiphsah and all who were in it and its border areas, from Tirzah. He attacked it because they didn’t open their gates to him, and he ripped up all their women who were with child.

¹⁷ In the thirty ninth year of Azariah king of Judah, Menahem the son of Gadi began to reign over Israel for ten years in Samaria. ¹⁸ He did that which was evil in Yahweh’s sight. He didn’t depart all his days from the sins of Jeroboam the son of Nebat, with which he made Israel to sin.

¹⁹ Pul the king of Assyria came against the land, and Menahem gave Pul one thousand talents A talent is about 30 kilograms or 66 pounds so 1000 talents is about 30 metric tons of silver, that his hand might be with him to confirm the kingdom in his hand. ²⁰ Menahem exacted the money from Israel, even from all the mighty men of wealth, from each man fifty shekels A shekel is about 10 grams or about 0.35 ounces, so 50 shekels was about 0.5 kilograms or 1.1 pounds of silver, to give to the king of Assyria. So the king of Assyria turned back, and didn’t stay there in the land.

²¹ Now the rest of the acts of Menahem, and all that he did, aren’t they written in the book of the chronicles of the kings of Israel? ²² Menahem slept with his fathers, and Pekahiah his son reigned in his place.

²³ In the fiftieth year of Azariah king of Judah, Pekahiah the son of Menahem began to reign over Israel in Samaria for two years. ²⁴ He did that which was evil in Yahweh’s sight. He didn’t depart from the sins of Jeroboam the son of Nebat, with which he made Israel to sin. ²⁵ Pekah the son of Remaliah, his captain, conspired against him and attacked him in Samaria, in the fortress of the king’s house, with Argob and Arieh; and with him were fifty men of the Gileadites. He killed him, and reigned in his place. ²⁶ Now the rest of the acts of Pekahiah, and all that he did, behold, they are written in the book of the chronicles of the kings of Israel.

²⁷ In the fifty-second year of Azariah king of Judah, Pekah the son of Remaliah began to reign over Israel in Samaria for twenty years. ²⁸ He did that which was evil in Yahweh’s sight. He didn’t depart from the sins of Jeroboam the son of Nebat, with which he made Israel to sin.

²⁹ In the days of Pekah king of Israel, Tiglath Pileser king of Assyria came and took Ijon, Abel Beth Maacah, Janoah, Kedesh, Hazor, Gilead, and Galilee, all the land of Naphtali; and he carried them captive to Assyria.

³⁰ Hoshea the son of Elah made a conspiracy against Pekah the son of Remaliah, attacked him, killed him, and reigned in his place, in the twentieth year of Jotham the son of Uzziah. ³¹ Now the rest of the acts of Pekah, and all that he did, behold, they are written in the book of the chronicles of the kings of Israel.

³² In the second year of Pekah the son of Remaliah king of Israel, Jotham the son of Uzziah king of Judah began to reign. ³³ He was twenty-five years old when he began to reign, and he reigned sixteen years in Jerusalem. His mother’s name was Jerusha the daughter of Zadok. ³⁴ He did that which was right in Yahweh’s eyes. He did according to all that his father Uzziah had done. ³⁵ However the high places were not taken away. The people still sacrificed and burned incense in the high places. He built the upper gate of Yahweh’s house.

³⁶ Now the rest of the acts of Jotham, and all that he did, aren’t they written in the book of the chronicles of the kings of Judah?

³⁷ In those days, Yahweh began to send Rezin the king of Syria and Pekah the son of Remaliah against Judah.

³⁸ Jotham slept with his fathers, and was buried with his fathers in his father David’s city; and Ahaz his son reigned in his place.