၁

^၁ ဒါ ဝိဒ် ၏ သား တော်၊ အစ္စ ရေး ဘု ရင်၊ ရှော လ မုန် ၏ သုတ္တံ စ ကား များ။ ^၂ ဤ စ ကား တို့ သည် ဉာဏ် ပ ညာ နှင့် ဆုံး မ ပဲ့ ပြင် ခြင်း ကို သိ ရှိ စေ ရန် အ တွက် လည်း ကောင်း၊ အ သိ ဉာဏ် နှင့် ဆိုင်‌ သော စ ကား တို့ ကို နား လည် စေ ရန် အ တွက် လည်း ကောင်း၊ ^၃ ပ ညာ သ တိ နှင့် ဆိုင် သော ဆုံး မ ပဲ့ ပြင် ခြင်း၊ ဖြောင့် မတ် ခြင်း၊ တ ရား မျှ တ ခြင်း နှင့် သ မာ သ မတ် ရှိ ခြင်း ကို ရ ရှိ စေ ရန် အ တွက် လည်း ကောင်း၊ ^၄ အ သိ ဉာဏ် နည်း ပါး သော သူ တို့ အား ဆင် ခြင် ဉာဏ် ကို‌ ပေး ၍ လူ ငယ် တို့ အား အ သိ ပ ညာ နှင့် အ လိမ္မာ ဉာဏ် ကို ပေး ရန် အ တွက် လည်း ကောင်း ဖြစ် ကြ ၏။

^၅ ပ ညာ ရှိ သော သူ သည် နား ထောင် ၍ ပ ညာ တိုး ပွား ပါ စေ။ အ သိ ဉာဏ် ရှိ သော သူ သည် လည်း လမ်း ညွှန် မှု များ ရ ရှိ ပါ စေ။ ^၆ ဤ သည် ကား သုတ္တံ စ ကား၊ ဥ ပ စာ စ ကား မှ စ ၍ ပ ညာ ရှိ တို့ ၏ စ ကား များ နှင့် သူ တို့ ၏ ပ ဟေ ဠိ များ ကို နား လည် စေ ရန် အ တွက် ဖြစ် ၏။

^၇ ထာ ဝ ရ ဘု ရား ကို ကြောက် ရွံ့ ခြင်း သည် အ သိ ပ ညာ ၏ အ ရင်း အ မြစ် ဖြစ် ၏။ ဆိုး မိုက် သော သူ တို့ သည် ဉာဏ် ပ ညာ နှင့် ဆုံး မ ပဲ့ ပြင် ခြင်း ကို မ ထီ မဲ့ မြင် ပြု တတ် ကြ ၏။

^၈ ငါ့ သား၊ သင့် ဖ ခင် ၏ ဆုံး မ ပဲ့ ပြင် ခြင်း ကို နား ထောင် လော့။ သင့် မိ ခင် ၏ သွန် သင် ချက် ကို လည်း မ ပစ် ပယ် နှင့်။ ^၉ အ‌ ကြောင်း မူ ကား ထို အ ရာ တို့ သည် သင် ၏ ဦး ခေါင်း အ တွက် တင့် တယ် သော ပန်း ဦး ရစ်၊ သင် ၏ လည် ပင်း အ တွက် လည် ဆွဲ ဖြစ် ကြ လိမ့် မည်။

^၁၀ ငါ့ သား၊ အ ပြစ် သား တို့ သည် သင့် ကို သွေး‌ ဆောင် လျှင် မ လိုက် လျော နှင့်။ ^၁၁ အ ကယ် ၍ သူ တို့ က “ငါ တို့ နှင့် အ တူ လိုက် ခဲ့ လော့။ တစ် စုံ တစ် ယောက် ကို သတ် ဖြတ် ရန် ငါ တို့ ချောင်း မြောင်း ကြ စို့။ အ ကြောင်း မရှိ ဘဲ အ ပြစ် ကင်း သော သူ ကို ပုန်း အောင်း တိုက် ခိုက် ကြ စို့။ ^၁၂ မ ရ ဏာ နိုင် ငံ ကဲ့ သို့ သူ တို့ ကို အ ရှင် လတ် လတ် ဝါး မျို လျက် သေ တွင်း ထဲ သို့ တစ် ကိုယ် လုံး ဆင်း သွား ရ သူ များ ကဲ့ သို့ ဖြစ် စေ ကြ စို့။ ^၁၃ ငါ တို့ သည် အ ဖိုး တန် သော စည်း စိမ် ဥစ္စာ မျိုး စုံ ကို တွေ့ ရှိ ၍ လု ယက် ပစ္စည်း များ ဖြင့် ငါ တို့ အိမ် ကို ပြည့် စေ ကြ မည်။ ^၁၄ ငါ တို့ နှင့် ဆိုး တူ ကောင်း ဖက် ပူး ပေါင်း လော့။ ငါ တို့ အား လုံး ပိုက် ဆံ အိတ် တစ် အိတ် တည်း မှ ဝေ မျှ သုံး စွဲ ကြ စို့” ဟု ဆို လျှင် လည်း၊ ^၁၅ ငါ့ သား၊ သူ တို့ နှင့် အ တူ ထို လမ်း ကို မ လိုက် နှင့်။ သူ တို့ သွား ရာ လမ်း သို့ မ လိုက် မိ‌ စေ ရန် သင် ၏ ခြေ ကို ထိန်း ချုပ် လော့။ ^၁၆ အ‌ ကြောင်း မူ ကား သူ တို့ ၏ ခြေ သည် မ ကောင်း မှု ပြု ရာ သို့ ပြေး သွား ၍ သူ တို့ သည် လူ ကို သတ် ဖြတ် ရန် လျင် မြန် ကြ ၏။ ရော ၃:၁၅။

^၁၇ အ မှန် စင် စစ် မည် သည့် ကျေး ငှက် ၏ မျက် စိ ရှေ့ ၌ မ ဆို ပိုက် ကွန် ကို ထောင် လျှင် အ လ ဟဿ ဖြစ် ၏။ ^၁၈ ထို သူ တို့ သည် ကိုယ့် ကိုယ် ကိုယ် သတ် ဖြတ် ရန် ချောင်း မြောင်း ၍ ကိုယ့် အ သက် ကို ကိုယ် ပုန်း အောင်း တိုက် ခိုက် နေ ကြ ခြင်း သာ ဖြစ် ၏။ ^၁၉ မ တ ရား သော အ ကျိုး စီး ပွား ကို တပ် မက် သော သူ တိုင်း ၏ လမ်း တို့ သည် ထို ကဲ့ သို့ ဖြစ် ကြ ၏။ ထို သို့ သော အ ကျိုး စီး ပွား သည် ၎င်း ကို ပိုင် ဆိုင် သော သူ တို့ ၏ အ သက် ကို နုတ် ယူ တတ် ၏။

^၂၀ ဉာဏ် ပ ညာ သည် လမ်း ပေါ် ၌ ကြွေး ကြော် ၍ လမ်း ဆုံ များ ၌ မိ မိ အ သံ ကို လွှင့် တတ် ၏။ ^၂၁ ဆူ ညံ သော လမ်း ထိပ် မှ ဟစ် ခေါ် ၍ မြို့ တံ ခါး အ ဝင် ဝ တို့ ၌ မြွက် ဆို သော စ ကား ဟူ မူ ကား၊ ^၂၂ “အ သိ ဉာဏ် နည်း ပါး သော သူ တို့ သည် အ သိ ဉာဏ် နည်း ပါး ခြင်း ကို နှစ် သက် လျက်၊ ပြက် ရယ် ပြု တတ် သော သူ တို့ သည် မိ မိ တို့ ၏ ပြက် ရယ် ပြု ခြင်း ၌ မွေ့‌ လျော် လျက်၊ မိုက် မဲ သော သူ တို့ သည် အ သိ ပ ညာ ကို မုန်း တီး လျက် မည် မျှ ကြာ အောင် နေ ကြ ဦး မည် နည်း။ ^၂၃ ငါ ဆို ဆုံး မ သော စ ကား ကို လိုက် နာ ကြ လော့။ ကြည့် ရှု လော့။ ငါ သည် ငါ ၏ ဝိ ညာဉ် ကို သင် တို့ အ ပေါ် သို့ သွန်း လောင်း မည်။ ငါ ၏ စ ကား များ ကို သင် တို့ အား သိ စေ မည်။

^၂၄ သို့ သော် ငါ ခေါ် သော အ ခါ သင် တို့ သည် ငြင်း ပယ် ကြ ၏။ ငါ့ လက် ကို ဆန့် တန်း သော အ ခါ မည် သူ မျှ အ လေး မ ထား ကြ။ ^၂၅ သင် တို့ သည် ငါ ပေး သော အ ကြံ ဉာဏ် အား လုံး ကို လျစ် လျူ ရှု ကြ ပြီး ငါ ၏ ဆို ဆုံး မ ခြင်း ကို လည်း အ လို မ ရှိ ကြ။ ^၂၆ ထို့ ကြောင့် သင် တို့ ဘေး ဒုက္ခ ရောက် သော အ ခါ ငါ ရယ် မော မည်။ ကြောက် မက် ဖွယ် ဘေး သည် သင် တို့ ထံ သို့‌ ရောက် သော အ ခါ ငါ ပြက် ရယ် ပြု မည်။ ^၂၇ ကြောက် မက် ဖွယ် ဘေး သည် လေ ပြင်း မုန် တိုင်း ကဲ့ သို့ သင် တို့ အ ပေါ် သက် ရောက် သော အ ခါ ၌ လည်း ကောင်း၊ ဘေး ဒုက္ခ သည် လေ ပွေ ကဲ့ သို့ သင် တို့ ထံ ရောက် လာ သော အ ခါ ၌ လည်း‌ ကောင်း၊ ဆင်း ရဲ ဒုက္ခ နှင့် ဘေး ဥ ပဒ် သည် သင် တို့ အ ပေါ် သက်‌ ရောက် သော အ ခါ ၌ လည်း ကောင်း၊ ^၂၈ သူ တို့ သည် ငါ့ ကို ခေါ် ကြ လိမ့် မည်။ သို့ သော် ငါ သည် ထူး မည် မ ဟုတ်။ သူ တို့ သည် ငါ့ ကို ကြိုး စား ၍ ရှာ ကြ လိမ့် မည်။ သို့ သော် ငါ့ ကို‌ တွေ့ ရ ကြ မည် မ ဟုတ်။ ^၂၉ အ‌ ကြောင်း မူ ကား သူ တို့ သည် အ သိ ပ ညာ ကို မုန်း ၍ ထာ ဝ ရ ဘု ရား အား ကြောက် ရွံ့ ခြင်း ကို မ ရွေး ချယ် ကြ။ ^၃၀ ငါ ၏ အ ကြံ ဉာဏ် ကို မ လို မ ရှိ ကြ။ ငါ ၏ ဆို ဆုံး မ စ ကား အား လုံး ကို လည်း မ ထီ လေး စား ပြု ခဲ့ ကြ ၏။ ^၃၁ ထို့ ကြောင့် သူ တို့ သည် မိ မိ တို့ ပြု မူ ကျင့် ကြံ သော အ မှု အ ရာ ၏ အ သီး ကို စား ၍ မိ မိ တို့ ၏ အ ကျင့် အ ကြံ များ နှင့် ဝ အီ ကြ လိမ့် မည်။

^၃၂ အ‌ ကြောင်း မူ ကား အ သိ ဉာဏ် နည်း ပါး သော သူ တို့ သည် မိ မိ ၏ လမ်း လွဲ ဖောက် ပြန် မှု ကြောင့် သေ ကြ ရ ၏။ မိုက် မဲ သော သူ တို့ သည် လည်း မိ မိ ကိုယ် မိ မိ အား ရ ကျေ နပ် မှု ကြောင့် ပျက် စီး ကြ ရ ၏။ ^၃၃ သို့ သော် ငါ့ စ ကား ကို နား ထောင် သော သူ သည် ဘေး ကင်း လုံ ခြုံ စွာ‌ နေ ရ ၍ ဘေး အန္တ ရာယ် ကို မ ကြောက် ဘဲ အေး ချမ်း စွာ‌ နေ ရ လိမ့် မည်။”

1

¹ The proverbs of Solomon, the son of David, king of Israel: ² to know wisdom and instruction; to discern the words of understanding; ³ to receive instruction in wise dealing, in righteousness, justice, and equity; ⁴ to give prudence to the simple, knowledge and discretion to the young man—

⁵ that the wise man may hear, and increase in learning; that the man of understanding may attain to sound counsel; ⁶ to understand a proverb and parables, the words and riddles of the wise.

⁷ The fear of Yahweh ’Yahweh’ is God’s proper Name, sometimes rendered ‘LORD’ (all caps) in other translations. is the beginning of knowledge,but the foolish despise wisdom and instruction.

⁸ My son, listen to your father’s instruction, and don’t forsake your mother’s teaching; ⁹ for they will be a garland to grace your head, and chains around your neck.

¹⁰ My son, if sinners entice you, don’t consent. ¹¹ If they say, “Come with us. Let’s lie in wait for blood. Let’s lurk secretly for the innocent without cause. ¹² Let’s swallow them up alive like Sheol, Sheol is the place of the dead. and whole, like those who go down into the pit. ¹³ We’ll find all valuable wealth. We’ll fill our houses with plunder. ¹⁴ You shall cast your lot among us. We’ll all have one purse”— ¹⁵ my son, don’t walk on the path with them. Keep your foot from their path, ¹⁶ for their feet run to evil. They hurry to shed blood.

¹⁷ For the net is spread in vain in the sight of any bird; ¹⁸ but these lay in wait for their own blood. They lurk secretly for their own lives. ¹⁹ So are the ways of everyone who is greedy for gain. It takes away the life of its owners.

 ²⁰ Wisdom calls aloud in the street. She utters her voice in the public squares. ²¹ She calls at the head of noisy places. At the entrance of the city gates, she utters her words: ²² “How long, you simple ones, will you love simplicity? How long will mockers delight themselves in mockery, and fools hate knowledge? ²³ Turn at my reproof. Behold, 'Behold', from 'הִנֵּה', means look at, take notice, observe, see, or gaze at. It is often used as an interjection. I will pour out my spirit on you. I will make known my words to you.

²⁴ Because I have called, and you have refused; I have stretched out my hand, and no one has paid attention; ²⁵ but you have ignored all my counsel, and wanted none of my reproof; ²⁶ I also will laugh at your disaster.I will mock when calamity overtakes you, ²⁷ when calamity overtakes you like a storm, when your disaster comes on like a whirlwind, when distress and anguish come on you. ²⁸ Then they will call on me, but I will not answer. They will seek me diligently, but they will not find me, ²⁹ because they hated knowledge, and didn’t choose the fear of Yahweh. ³⁰ They wanted none of my counsel.They despised all my reproof.

³¹ Therefore they will eat of the fruit of their own way, and be filled with their own schemes. ³² For the backsliding of the simple will kill them.The careless ease of fools will destroy them. ³³ But whoever listens to me will dwell securely, and will be at ease, without fear of harm.”

၁

^၁ ဒါ ဝိဒ် ၏ သား တော်၊ အစ္စ ရေး ဘု ရင်၊ ရှော လ မုန် ၏ သုတ္တံ စ ကား များ။ ^၂ ဤ စ ကား တို့ သည် ဉာဏ် ပ ညာ နှင့် ဆုံး မ ပဲ့ ပြင် ခြင်း ကို သိ ရှိ စေ ရန် အ တွက် လည်း ကောင်း၊ အ သိ ဉာဏ် နှင့် ဆိုင်‌ သော စ ကား တို့ ကို နား လည် စေ ရန် အ တွက် လည်း ကောင်း၊ ^၃ ပ ညာ သ တိ နှင့် ဆိုင် သော ဆုံး မ ပဲ့ ပြင် ခြင်း၊ ဖြောင့် မတ် ခြင်း၊ တ ရား မျှ တ ခြင်း နှင့် သ မာ သ မတ် ရှိ ခြင်း ကို ရ ရှိ စေ ရန် အ တွက် လည်း ကောင်း၊ ^၄ အ သိ ဉာဏ် နည်း ပါး သော သူ တို့ အား ဆင် ခြင် ဉာဏ် ကို‌ ပေး ၍ လူ ငယ် တို့ အား အ သိ ပ ညာ နှင့် အ လိမ္မာ ဉာဏ် ကို ပေး ရန် အ တွက် လည်း ကောင်း ဖြစ် ကြ ၏။

^၅ ပ ညာ ရှိ သော သူ သည် နား ထောင် ၍ ပ ညာ တိုး ပွား ပါ စေ။ အ သိ ဉာဏ် ရှိ သော သူ သည် လည်း လမ်း ညွှန် မှု များ ရ ရှိ ပါ စေ။ ^၆ ဤ သည် ကား သုတ္တံ စ ကား၊ ဥ ပ စာ စ ကား မှ စ ၍ ပ ညာ ရှိ တို့ ၏ စ ကား များ နှင့် သူ တို့ ၏ ပ ဟေ ဠိ များ ကို နား လည် စေ ရန် အ တွက် ဖြစ် ၏။

^၇ ထာ ဝ ရ ဘု ရား ကို ကြောက် ရွံ့ ခြင်း သည် အ သိ ပ ညာ ၏ အ ရင်း အ မြစ် ဖြစ် ၏။ ဆိုး မိုက် သော သူ တို့ သည် ဉာဏ် ပ ညာ နှင့် ဆုံး မ ပဲ့ ပြင် ခြင်း ကို မ ထီ မဲ့ မြင် ပြု တတ် ကြ ၏။

^၈ ငါ့ သား၊ သင့် ဖ ခင် ၏ ဆုံး မ ပဲ့ ပြင် ခြင်း ကို နား ထောင် လော့။ သင့် မိ ခင် ၏ သွန် သင် ချက် ကို လည်း မ ပစ် ပယ် နှင့်။ ^၉ အ‌ ကြောင်း မူ ကား ထို အ ရာ တို့ သည် သင် ၏ ဦး ခေါင်း အ တွက် တင့် တယ် သော ပန်း ဦး ရစ်၊ သင် ၏ လည် ပင်း အ တွက် လည် ဆွဲ ဖြစ် ကြ လိမ့် မည်။

^၁၀ ငါ့ သား၊ အ ပြစ် သား တို့ သည် သင့် ကို သွေး‌ ဆောင် လျှင် မ လိုက် လျော နှင့်။ ^၁၁ အ ကယ် ၍ သူ တို့ က “ငါ တို့ နှင့် အ တူ လိုက် ခဲ့ လော့။ တစ် စုံ တစ် ယောက် ကို သတ် ဖြတ် ရန် ငါ တို့ ချောင်း မြောင်း ကြ စို့။ အ ကြောင်း မရှိ ဘဲ အ ပြစ် ကင်း သော သူ ကို ပုန်း အောင်း တိုက် ခိုက် ကြ စို့။ ^၁၂ မ ရ ဏာ နိုင် ငံ ကဲ့ သို့ သူ တို့ ကို အ ရှင် လတ် လတ် ဝါး မျို လျက် သေ တွင်း ထဲ သို့ တစ် ကိုယ် လုံး ဆင်း သွား ရ သူ များ ကဲ့ သို့ ဖြစ် စေ ကြ စို့။ ^၁၃ ငါ တို့ သည် အ ဖိုး တန် သော စည်း စိမ် ဥစ္စာ မျိုး စုံ ကို တွေ့ ရှိ ၍ လု ယက် ပစ္စည်း များ ဖြင့် ငါ တို့ အိမ် ကို ပြည့် စေ ကြ မည်။ ^၁၄ ငါ တို့ နှင့် ဆိုး တူ ကောင်း ဖက် ပူး ပေါင်း လော့။ ငါ တို့ အား လုံး ပိုက် ဆံ အိတ် တစ် အိတ် တည်း မှ ဝေ မျှ သုံး စွဲ ကြ စို့” ဟု ဆို လျှင် လည်း၊ ^၁၅ ငါ့ သား၊ သူ တို့ နှင့် အ တူ ထို လမ်း ကို မ လိုက် နှင့်။ သူ တို့ သွား ရာ လမ်း သို့ မ လိုက် မိ‌ စေ ရန် သင် ၏ ခြေ ကို ထိန်း ချုပ် လော့။ ^၁၆ အ‌ ကြောင်း မူ ကား သူ တို့ ၏ ခြေ သည် မ ကောင်း မှု ပြု ရာ သို့ ပြေး သွား ၍ သူ တို့ သည် လူ ကို သတ် ဖြတ် ရန် လျင် မြန် ကြ ၏။ ရော ၃:၁၅။

^၁၇ အ မှန် စင် စစ် မည် သည့် ကျေး ငှက် ၏ မျက် စိ ရှေ့ ၌ မ ဆို ပိုက် ကွန် ကို ထောင် လျှင် အ လ ဟဿ ဖြစ် ၏။ ^၁၈ ထို သူ တို့ သည် ကိုယ့် ကိုယ် ကိုယ် သတ် ဖြတ် ရန် ချောင်း မြောင်း ၍ ကိုယ့် အ သက် ကို ကိုယ် ပုန်း အောင်း တိုက် ခိုက် နေ ကြ ခြင်း သာ ဖြစ် ၏။ ^၁၉ မ တ ရား သော အ ကျိုး စီး ပွား ကို တပ် မက် သော သူ တိုင်း ၏ လမ်း တို့ သည် ထို ကဲ့ သို့ ဖြစ် ကြ ၏။ ထို သို့ သော အ ကျိုး စီး ပွား သည် ၎င်း ကို ပိုင် ဆိုင် သော သူ တို့ ၏ အ သက် ကို နုတ် ယူ တတ် ၏။

^၂၀ ဉာဏ် ပ ညာ သည် လမ်း ပေါ် ၌ ကြွေး ကြော် ၍ လမ်း ဆုံ များ ၌ မိ မိ အ သံ ကို လွှင့် တတ် ၏။ ^၂၁ ဆူ ညံ သော လမ်း ထိပ် မှ ဟစ် ခေါ် ၍ မြို့ တံ ခါး အ ဝင် ဝ တို့ ၌ မြွက် ဆို သော စ ကား ဟူ မူ ကား၊ ^၂၂ “အ သိ ဉာဏ် နည်း ပါး သော သူ တို့ သည် အ သိ ဉာဏ် နည်း ပါး ခြင်း ကို နှစ် သက် လျက်၊ ပြက် ရယ် ပြု တတ် သော သူ တို့ သည် မိ မိ တို့ ၏ ပြက် ရယ် ပြု ခြင်း ၌ မွေ့‌ လျော် လျက်၊ မိုက် မဲ သော သူ တို့ သည် အ သိ ပ ညာ ကို မုန်း တီး လျက် မည် မျှ ကြာ အောင် နေ ကြ ဦး မည် နည်း။ ^၂၃ ငါ ဆို ဆုံး မ သော စ ကား ကို လိုက် နာ ကြ လော့။ ကြည့် ရှု လော့။ ငါ သည် ငါ ၏ ဝိ ညာဉ် ကို သင် တို့ အ ပေါ် သို့ သွန်း လောင်း မည်။ ငါ ၏ စ ကား များ ကို သင် တို့ အား သိ စေ မည်။

^၂၄ သို့ သော် ငါ ခေါ် သော အ ခါ သင် တို့ သည် ငြင်း ပယ် ကြ ၏။ ငါ့ လက် ကို ဆန့် တန်း သော အ ခါ မည် သူ မျှ အ လေး မ ထား ကြ။ ^၂၅ သင် တို့ သည် ငါ ပေး သော အ ကြံ ဉာဏ် အား လုံး ကို လျစ် လျူ ရှု ကြ ပြီး ငါ ၏ ဆို ဆုံး မ ခြင်း ကို လည်း အ လို မ ရှိ ကြ။ ^၂၆ ထို့ ကြောင့် သင် တို့ ဘေး ဒုက္ခ ရောက် သော အ ခါ ငါ ရယ် မော မည်။ ကြောက် မက် ဖွယ် ဘေး သည် သင် တို့ ထံ သို့‌ ရောက် သော အ ခါ ငါ ပြက် ရယ် ပြု မည်။ ^၂၇ ကြောက် မက် ဖွယ် ဘေး သည် လေ ပြင်း မုန် တိုင်း ကဲ့ သို့ သင် တို့ အ ပေါ် သက် ရောက် သော အ ခါ ၌ လည်း ကောင်း၊ ဘေး ဒုက္ခ သည် လေ ပွေ ကဲ့ သို့ သင် တို့ ထံ ရောက် လာ သော အ ခါ ၌ လည်း‌ ကောင်း၊ ဆင်း ရဲ ဒုက္ခ နှင့် ဘေး ဥ ပဒ် သည် သင် တို့ အ ပေါ် သက်‌ ရောက် သော အ ခါ ၌ လည်း ကောင်း၊ ^၂၈ သူ တို့ သည် ငါ့ ကို ခေါ် ကြ လိမ့် မည်။ သို့ သော် ငါ သည် ထူး မည် မ ဟုတ်။ သူ တို့ သည် ငါ့ ကို ကြိုး စား ၍ ရှာ ကြ လိမ့် မည်။ သို့ သော် ငါ့ ကို‌ တွေ့ ရ ကြ မည် မ ဟုတ်။ ^၂၉ အ‌ ကြောင်း မူ ကား သူ တို့ သည် အ သိ ပ ညာ ကို မုန်း ၍ ထာ ဝ ရ ဘု ရား အား ကြောက် ရွံ့ ခြင်း ကို မ ရွေး ချယ် ကြ။ ^၃၀ ငါ ၏ အ ကြံ ဉာဏ် ကို မ လို မ ရှိ ကြ။ ငါ ၏ ဆို ဆုံး မ စ ကား အား လုံး ကို လည်း မ ထီ လေး စား ပြု ခဲ့ ကြ ၏။ ^၃၁ ထို့ ကြောင့် သူ တို့ သည် မိ မိ တို့ ပြု မူ ကျင့် ကြံ သော အ မှု အ ရာ ၏ အ သီး ကို စား ၍ မိ မိ တို့ ၏ အ ကျင့် အ ကြံ များ နှင့် ဝ အီ ကြ လိမ့် မည်။

^၃၂ အ‌ ကြောင်း မူ ကား အ သိ ဉာဏ် နည်း ပါး သော သူ တို့ သည် မိ မိ ၏ လမ်း လွဲ ဖောက် ပြန် မှု ကြောင့် သေ ကြ ရ ၏။ မိုက် မဲ သော သူ တို့ သည် လည်း မိ မိ ကိုယ် မိ မိ အား ရ ကျေ နပ် မှု ကြောင့် ပျက် စီး ကြ ရ ၏။ ^၃၃ သို့ သော် ငါ့ စ ကား ကို နား ထောင် သော သူ သည် ဘေး ကင်း လုံ ခြုံ စွာ‌ နေ ရ ၍ ဘေး အန္တ ရာယ် ကို မ ကြောက် ဘဲ အေး ချမ်း စွာ‌ နေ ရ လိမ့် မည်။”

1

¹ The proverbs of Solomon, the son of David, king of Israel: ² to know wisdom and instruction; to discern the words of understanding; ³ to receive instruction in wise dealing, in righteousness, justice, and equity; ⁴ to give prudence to the simple, knowledge and discretion to the young man—

⁵ that the wise man may hear, and increase in learning; that the man of understanding may attain to sound counsel; ⁶ to understand a proverb and parables, the words and riddles of the wise.

⁷ The fear of Yahweh ’Yahweh’ is God’s proper Name, sometimes rendered ‘LORD’ (all caps) in other translations. is the beginning of knowledge,but the foolish despise wisdom and instruction.

⁸ My son, listen to your father’s instruction, and don’t forsake your mother’s teaching; ⁹ for they will be a garland to grace your head, and chains around your neck.

¹⁰ My son, if sinners entice you, don’t consent. ¹¹ If they say, “Come with us. Let’s lie in wait for blood. Let’s lurk secretly for the innocent without cause. ¹² Let’s swallow them up alive like Sheol, Sheol is the place of the dead. and whole, like those who go down into the pit. ¹³ We’ll find all valuable wealth. We’ll fill our houses with plunder. ¹⁴ You shall cast your lot among us. We’ll all have one purse”— ¹⁵ my son, don’t walk on the path with them. Keep your foot from their path, ¹⁶ for their feet run to evil. They hurry to shed blood.

¹⁷ For the net is spread in vain in the sight of any bird; ¹⁸ but these lay in wait for their own blood. They lurk secretly for their own lives. ¹⁹ So are the ways of everyone who is greedy for gain. It takes away the life of its owners.

 ²⁰ Wisdom calls aloud in the street. She utters her voice in the public squares. ²¹ She calls at the head of noisy places. At the entrance of the city gates, she utters her words: ²² “How long, you simple ones, will you love simplicity? How long will mockers delight themselves in mockery, and fools hate knowledge? ²³ Turn at my reproof. Behold, 'Behold', from 'הִנֵּה', means look at, take notice, observe, see, or gaze at. It is often used as an interjection. I will pour out my spirit on you. I will make known my words to you.

²⁴ Because I have called, and you have refused; I have stretched out my hand, and no one has paid attention; ²⁵ but you have ignored all my counsel, and wanted none of my reproof; ²⁶ I also will laugh at your disaster.I will mock when calamity overtakes you, ²⁷ when calamity overtakes you like a storm, when your disaster comes on like a whirlwind, when distress and anguish come on you. ²⁸ Then they will call on me, but I will not answer. They will seek me diligently, but they will not find me, ²⁹ because they hated knowledge, and didn’t choose the fear of Yahweh. ³⁰ They wanted none of my counsel.They despised all my reproof.

³¹ Therefore they will eat of the fruit of their own way, and be filled with their own schemes. ³² For the backsliding of the simple will kill them.The careless ease of fools will destroy them. ³³ But whoever listens to me will dwell securely, and will be at ease, without fear of harm.”